مطالعات و هر دو نشان می دهدکه هرچه تعداد بیشتری کتاب از کتابخانه مدارس توسط دانش آموزان به امانت گرفته شود میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بیشتر است و در مدارس ابتدایی هر چه تعداد کتاب هایی که در گوشه ی اتاق های درسی قرار داده می شود بیشتر باشد میزان پیشرفت دانش آموزان در خواندن بیشتر خواهد بود(اینترنت )
۳- معلم- روش تدریس و تربیت معلم
تجربه معلمان
معلمان با سابقه گرایش بیشتری به سمت پرورش مهارت های آموزشی و کلاس داری از خود نشان می‌دهند آن ها میزان وقتی را که برای امور اداری کلاس صرف می شود کاهش می‌دهند.در بازگرداندن نظم به کلاس به سرعت عمل می‌کند و روش تدریجی را بر می گزینندکه وظایف بیشتری را بر دوش دانش آموزان قرار دهد از این رو باید تمام کوششی را به کار بست تا معلمین مجرب به طور یکسان در مناطق شهری و مناطق روستایی به کار گرفته شوند و ترک خدمت و جابجایی تقلیل یابد.البته این مسئله با حقوق معلمان و ارتقاء منزلت آن ها ارتباط دارد.
آماده کردن درس و نمره دادن:
معلمین که برای آماده ساختن درس و همچنین نمره دادن تکالیف درسی و کارکلاس دانش آموزان وقت گذاری می‌کنند نسبت به معلمین که این کار را انجام نمی دهند دانش آموزان آن ها نتایج بهتری کسب می نمایند اگر در تربیت معلم بر این موضوع تأکید شود و اگر معلمین برای درآمد اضافی مجبور به کار اضافی نباشند انتظار می رود فرایند یادگیری بهبود یابد.
مهارت ها
معلمین که در نظر دانش آموزان سخت گیر تر و متوقع تر هستند.معلمی که توانایی برقراری سریع نظم را در کلاس درس دارا هستند.معلمین که به روش نظام مند از کار خود ارزیابی می‌کنند و بر آنچه که یک دانش آموز یاد گرفته یا یاد نگرفته در برابر همه ی آنچه باید یاد می گرفت به درستی واقفند و به دانش آموزانی که مطالب را در بار نخست یاد نگرفته اند فرصت یادگیری مجدد را می‌دهند و معلمینی که به دانش آموزان کمک می‌کنند تا میزان اهمیت مطالب را پی ببرند و بتوانند بین مطالب اصلی و فذعی تمیز دهند در معلمی موفق تر از معلمین دیگرند و دانش آموزان آن ها از پیشرفت تحصیلی بالاتری برخوردارند.برخی از معلمین فداکار توانایی این را دارند که در محروم‌ترین مناطق دانش آموزان را به فراگیری مطالب تشویق نمایند.
۴- مدت زمان تحصیل در مدرسه و منزل
مدت زمانی که به آموزش اختصاص داده می شود در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان نقش زیادی دارد به طور کلی هرچه زمان بیشتری صرف مطالعه نمایند با ثابت نگه داشتن بقیه ی عوامل مطالب بیشتری فرا خواهند گرفت تعداد روزهای مفید سال تحصیلی بین کشورها از ۱۲۰ روز تا ۲۴۰ روز در نوسان است تعداد ساعات آموزش روزانه ۲ تا ۷ ساعت می باشدسن ورود به مدرسه از ۴ سالگی تا ۷ سالگی و حتی بیشتر تغییر می‌کند.بنابرین برای کودکانی که تا سن ۱۴ سالگی در مدرسه می مانند تعداد ساعات آموزش می‌تواند بین۴۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ ساعت در نوسان باشد.تکالیف درسی از اهمیت زیادی برخوردارند دانش آموزانی که تکالیف درسی بیشتری انجام می‌دهند در مقایسه با بقیه موفق ترند هر چند که آن تکالیف مورد ارزشیابی و نمره گذاری قرار نگیرند.اگر به تکالیف درسی نمره داده شود و معلم ویژگی های هر دانش آموز را مورد توجه قرار دهد و به او کمک کند تا نقاط ضعف خود و راه اصلاح آن ها را بشناسد میزان یادگیری به مراتب افزایش مییابد.(همان منبع )
گروهای کوچک یادگیری:
گروهای کوچک یادگیری یکی از دیگر راهبردهای مفید آموزشی است که می‌تواند سبب پیشرفت تحصیلی شود.گروه کار باید به دقت برنامه ریزی شود و اغلب نیاز به یک پیش برنده یا راهنما دارد تا پیشرفت گروه تضمین شود.علاوه بر عملکرد گروه،یادگیری که اتفاق می افتد نیز باید ارزیابی شود.مواد یادگیری به اندازه توانایی گروه برای رسیدن به هدف اهمیت دارد گروههای کوچک یادگیری موجب پیشرفت حل مسأله،تعامل متقابل،مهارت‌های ارائه دادن و مهارت‌های ارتباطی می شود.این مهارت‌های عمومی به طور انفرادی به سختی پیشرفت می‌کنند و نیاز به تبادل نظر و تأثیر متقابل با افراد دیگر را دارند.برای ایجاد چنین گروه هایی نیاز به اضافه کردن وقت یا تغییر رویکرد سیستم آموزشی نیست.معلم می‌تواند دانش آموزان را به گروههای۲- ۳ نفری تقسیم کند که در هر گروه یک نفر به عنوان راهنما انتخاب شود و حل مسأله با مشارکت یکدیگر و راهنمایی فرد پیش برنده انجام می شود.در این روش معلم به طور مختصر بر عملکرد هر یک از اعضای گروه ها نظارت داشته و گزارش کامل عملکرد گروه ها را از افراد پیش برنده دریافت می‌کند.(اینترنت ۲ )
یادگیری مشارکتی:
یادگیری مشارکتی عبارت است از راهبردی آموزشی که دانش آموزان را قادر می‌سازد در گروههای ساختارمند ناهمگن برای رسیدن به هدفی مشترک همکاری کنند در حالی که شخصاً پاسخگو شناخته میشوند.این یادگیری به دانش اموزان فرصت میدهد مطالب آموزش داده شده را با هم تمرین کنند و از ساختارهای گروهی که منعکس کننده کلاس هستند استفاده کنند.در زمینه ی یادگیری مشارکتی اصل اساسی این است که ما در این گروه با هم هستیم ما به یکدیگر کمک می‌کنیم تا موفق شویم.در دروسی که طی آن ها دانش آموزان در کار با یکدیگر و کمک به هم به اهداف مشترک دست می‌یابند بین دانش آموزان به هم پیوستگی مثبت بر قرار است آنان اینگونه برداشت می‌کنند که اگر همه ی اعضای گروه در جهت هدفی مشترک با هم کار کنند با بازده و راندمان بهتری به اهداف می‌رسند(مقیمی،۱۳۸۵).
شرایطی که یادگیری مشارکتی را به وجود می آورد:
۱- یادگیری دانش آموزان در گروههای کوچک۲- ۶ نفری صورت می‌گیرد.
۲- تکیه ی دانش آموزان به طور متقابل و مؤثر به یکدیگر و به کل کار گروهی در روند یادگیری الزامی است.
۳- محیط یادگیری به همه ی اعضای گروه فرصتی برابر ارائه میدهد که با یکدیگر در رابطه با اعمال یادگیری تعامل متقابل داشته باشند و آن ها را تشویق می‌کند تا به شیوه های گوناگون تبادل نظر کنند.
۴- هریک از اعضای گروه مسئولیتی در قبال همکاری با کار گروهی دارد و روی هر یک از اعضای گروه برای پیشبرد فرایند یادگیری گروه حساب می شود.( مجله موفقیت مصاحبه با دکتر رضا هاشمی موسوی،۱۳۸۹)
انواع یادگیری مشارکتی و ویژگی هایشان:
۱- یادگیری مشارکتی رسمی،که در آن معلم برنامه ریزی می‌کند به یادگیرندگان قوانین و اهداف روشنی داده می شود و یادگیرندگان کنترل میشوند و همچنین یادگیرندگان به بازتاب و انعکاس در همکاری گروهی و فردی تشویق میشوند.
۲- یادگیری مشارکتی غیر رسمی،گروههای موقتی با اهداف کوتاه مدت هستند و ساختار گروه مهم است.
۳- گروههای پایه:طولانی مدت هستند(چند ماه تا یک سال ) و حمایت جامع برای موفقیت های علمی کامل صورت می‌گیرد.
۴- مباحثه علمی،به وجود آمدن مباحثه بین دانش آموزان،بیان داشتن کار و تکلیف برای هر یک از دو طرف مباحثه و ایستادگی در برابر سؤالات با نظرات مخالف و متفاوت و همچنین رسیدن به توافق و پاسخ مشترک.(سیف،۱۳۸۲)
فوایدهای گروههای مشارکتی:
