-
- تالاب های دریایی: ۲ این نوع از تالاب ها فاقد هر گونه تاثیر از جریان رودخانه ایی هستند و در نواحی نمناک یا غوطه ور در امتداد خط ساحلی قرار گرفته ان، که از جمله آن ها شامل مرداب های ساحلی، سواحل سنگی و صخره های مرجانی است.
-
- ریورین ( تالاب های در میان رودخانه و راه ها ): ۳ زمین هایی که به طور دوره ای و در زمانهای معینی توسط ارتفاعات رودخانه ای از آب پوشیده می شود. که از جمله آن ها شامل علفزارهای آبی، جنگل های سیلابی، است.
-
- تالاب های باتلاقی یا مردابی:۴ مکان هایی هستند که کمابیش از آب های دایمی در بر گرفته شده اند. که از جمله آن ها شامل باتلاق ها مرداب های پاپیروسی، لجنزارها میباشد.
- تالاب های همراه با دریاچه: ۵ مناطقی از آب های دایمی با جریان و گردش پایین و تندک. مانند: برکه ها، دریاچه های آب گرم، دریاچه های آتشفشانی. (Barbier,1997,2)
______________________________
۱ estuaries
۲ marine
۳ riverine
۴ palustrine
۵ jacustrine
البته باید اشاره نمود که بند ۱ ماده ۱ کنوانسون رامسر به تالاب های مصنوعی نیز اشاره می کند. لذا به نظر میرسد که علاوه بر تالاب های گفته شده که به نحوی از جمله تالاب های طبیعی به شمار میروند، می بایست از تالاب های مصنوعی که در واقع تالاب های ساخته شده توسط انسان و بشر میباشند یاد کرد. مزارع کشت برنج، سدها، ذخایر و منابع آبی و حوضچه های پرورش ماهی را باید از جمله تالاب های مصنوعی دانست.
نکته ای که در انتها حایز اهمیت است، اشاره به این موضوع است که کنوانسیون رامسر ۱۹۷۱ راجع به طبقه بندی تالاب ها یک نظام بینالمللی را در نظر گرفته است، که البته حاکی از تنوع و گوناگونی مناطق تالابی دارد.
مبحث سوم: ارزش ها و مزایای تالاب ها
اهمیت و ضرورت تالاب ها برای محیط زیست جهانی در گذر زمان تغییر کردهاست. در محیط زیست باتلاقی دوران کهن زمین شناسی، نزدیک به ۳۵۰ میلیون سال پیش، تالاب ها نقش مولد و حفاظتی سوخت های فسیلی همچون زغال سنگ و نفت را داشتند، که زندگی امروز ما به آن ها وابسته است. در برهه های زمانی بعد از این دوره، تالاب ها به موازات دریاچه های بزرگ، تاریخچه تمدن های بزرگ بشری را پرورانده اند. در این دوره تالاب ها تولید کننده ماهی، آب آشامیدنی و چراگاه دام و طیور بودند. تالاب ها در این مقطع بخشی از تاریخچه فرهنگی انسان های اولیه و عنصر اساسی اسطوره شناسی، هنر و مذهب به شمار میروند.
از مقطع زمانی که برداشت ودرک علمی از تالاب ها افزایش یافته است ،کارکردها و فراورده های پیچیده و فراوان تالاب ها بیشتر واضح و آشکارگردیده است.آن ها از یک طرف به دلیل کارکردهایی که در چرخه شیمیایی و اکوسیستمی دارند به”کلیه های مناظر”معروف گردیده اند و از طرف دیگر به دلیل حمایت و حفاظت آن ها از زنجیره غذایی و تنوع زیستی غنی به”سوپر مارکت بیولوژِی” شهره گردیده اند.
باید اذعان داشت هنگام اتخاد تصمیم راجع به حفاظت ، مدیریت و در صورت نیاز بازسازی تالاب ها ، امری که پیش از هر چیز ضرورت دارد مورد لحاظ قرار گیرد این است که باید اطلاعات و آگاهی های مرتبط با تمام فواید و ارزش ها ی ارائه شده توسط انواع خدمات اکوسیستمی تالاب ها مطالعه گردیده و مورد توجه قرار گیرد و به عبارتی شرح و توضیح ویژگی های اکوسیستمی میتواند در ارزیابی تغییرات ایجاد شده در تالاب ، شناخت موضوعات
کلیدی در ملاحظات مدیریتی، نقش تالاب ها در حمایت از سلامتی انسان مورد توجه قرار گیرد.
گفتار اول: تولیدات و فراورده های تالاب ها
ذخایر آب شیرین
منبع اصلی آب شیرین تجدید شدنی به منظور استفاده انسانی از تالاب های داخلی همچون دریاچه ها، رودخانه ها، باتلاق ها و سفره های آب زیرزمینی کم عمق ایجاد میشوند، نقش مهمی را در منابع آبی ایفا میکنند، زیرا ارزیابی گردیده نزدیک به یک و نیم میلیارد نفر به منظور آشامیدن در سطح جهان به ذخایر آبی تالاب ها وابستگی دارند. رودخانه ها در سراسر جهان به منظور افزایش دسترسی به آب در جهت بهره برداری انسانی به شکل فزاینده ای تغییر یافته اند. ارزیابی های اخیر میزان آب قرار گرفته در پشت سدها را ۶۰۰۰ تا ۷۰۰۰ کیلومتر مربع نشان میدهد. (Horwitz ,2012,19)
ماهی
دو سوم از ماهی هایی که انسانها مورد استفاده قرار میدهند، وابسته به تالاب ها در سطح چرخه غذایی آن ها است. بسیاری از ماهی های قابل خوردن به طور ویژه در تالاب های سیلابی تخم ریزی میکنند، و به عنوان مثال، ارزیابی میگردد که بالغ بر ۱۰۰۰۰۰ تن سالیانه از رودخانه نیجر صید می شود. و یا اینکه پارک ملی Banc d’ Arguin در موریتانی قلمرویی وسیع از جلگه های جزر و مدی است، که نقش اساسی را در حفظ و نگهداری ماهیان قسمت ساحلی دریا ایفا میکنند. ارزیابی گردیده در سال ۱۹۸۰ بالغ بر ۱۰۰۷۷ تن ماهی صید گردیده، که ۳٫۳۴ میلیون دلار آمریکایی برای اقتصاد ملی سودآوری داشته است. (Barbier,1997,110)
الوار، چوب به منظور استفاده برای سوخت و محصولات درختان
تالاب ها، فرآورده های حیاتی را از الوار درختان موجود در تالاب، به منظور ساخت و ساز، سوخت به منظور آشپزی و گرمایش، و سایر محصولات درختان همچون استفاده پزشکی ارائه میدهند.
در امتداد سواحل اقیانوس آرام در نیکاراگوئه، جنگلهای مانگرو، الوارهایی را در جهت استفاده در ساخت و ساز، سوخت، زغال چوب و جوشاندن پوست چوب آن ها و بیرون آوردن
جوهر مازو تولید میکنند. جنگل های تالابی Melaleuca در ویتنام و تایلند حجم گسترده ای از محصولات را فراهم می اورند که از جمله آن ها گیاهان دارویی بومی است. در جنگل Matang مالزی، بالغ بر ۴۰۰۰۰ هکتار جنگل های مانگرو سالیانه الواری را به ارزش تقریبی ۹ میلیون دلار آمریکایی تولید میکنند. (Barbier,1997,111)
حیات وحش
رودخانه Okavango (کشور بوتسوانا) یکی از مناطق حیات وحش مهم جهانی با اجتماعات حمایت قرار میدهد. که از جمله شامل ۴،۵۰۰ گونه از گیاهان مرتفع، به طور خاص سرخس ها، علف درختی و ارکیده ها و بیش از ۴۰۰ گونه از پرندگان میباشد. محیط زیست آبی با وجود بالغ بر ۱۲۰ گونه ماهی نیز دارایی تنوع است.
حیات وحش به طرق مختلفی مورد بهره برداری و استفاده قرار میگیرد. توریسم در بسیاری از تالاب ها اهمیت ویژه و منحصر به فردی را دارد. به طور تقریبی سالیانه یک میلیون نفر از پارک ملی تالاب های فلوریدا بازدید میکنند، و هزاران سفر به تالاب های Okavango و دریاچه Karbia آفریقای جنوبی صورت میگیرد. این ارزیابی صورت گرفته است که بازدید کنندگان از پارک ملی Morrocoy در ونزوئلا سالیانه بالغ بر ۷ میلیون دلار آمریکا هزینه صرف میکنند و درآمد حاصله از توریسم، از باتلاق caroni در ترینیداد ۲ میلیون دلار آمریکا است. مطالعات علمی، ساخت فیلم مستند از دیگر بهره برداری های مستقیم غیر زیان بار از تالاب ها به شمار میروند. البته شکار اردک یا گوزن، اگرچه ممکن است از جهت صدور مجوزو همچنین ارزش گوشتی درآمد و عایدی داشته باشد، آشکارا بهره برداری تخریبی قلمداد می شود. (Barbier,1997,112)