حق بیمه وجهی است که بیمهگذار به بیمهگر می پردازد تا در مقابل، بیمهگر در صورت وقوع حادثه و ایجاد خسارت زیان وارده را جبران کند و یا مبلغی به بیمهگذار و یا ذینفع از قرارداد بیمه بپردازد.حق بیمه به بهای خطر مرسوم است و میزان آن بستگی به شدت و یا ضعف احتمالی وقوع خطر دارد. (هوشنگی،۱۳۶۹،۲۲)
بر اساس گزارش دفتردریایی بین‌المللی IMBدر سال ۲۰۱۳ خلیج عدن که بین کشور یمن و سومالی واقع شده و اقیانوس هند را به دریای سرخ پیوند می‌دهد. بحرانی ترین مسیر از نظر دزدی دریایی و تعداد گزارشات دزدی دریایی می‌باشد. (Tillmann,2013,1)
افزایش چشمگیر حملات راهزنان دریایی سومالیایی به کشتی های مختلف در سال ۲۰۰۸ میلادی، امنیت مسیرهای کشتیرانی را که هر ساله حدود بیست هزار کشتی در انواع مختلف از آن عبور
می‌کنند به شدت به خطر انداخته است (ICC IMB ,2013,21-23)
منطقه خلیج فارس نیز یکی از اصلی ترین راه های ارتباطی حمل و نقل کالا است که به لحاظ جغرافیایی و ژئوپلتیکی، و می‌تواند با کمترین هزینه ممکن، ارتباط تجاری و حمل و نقل بین کشورهای حوزه خلیج فارس و آسیای مرکزی را با سایر نقاط جهان برقرار یا تسهیل کند. اهمیت حمل و نقل در منطقه خلیج فارس از آن جهت است که اولاً حدود ۷۰ درصد از ذخایر نفتی شناخته شده در این منطقه وجود دارد و بیش از ۶۰ درصد تولید نفت روزانه اوپک، از طریق آب های این منطقه به کشورهای جهان صادر می شود.( صادقی،۱۳۸۶،۵۲) و کشور جمهوری اسلامی ایران نقش بسزلیی در این منطقه دارد همچنین عمده واردات و صادرات کالا ی کشور ایران از طریق آبهای این منطقه به کشور وارد یا خارج می شود (صادقی،۱۳۸۶،۵۴ )
با توجه به نظرات و مستندات فوق متغیر ها و رابط بین این متغیر ها در این تحقیق بدین شرح
می‌باشند . متغیر مستقل دزدی دریایی و متغیر های وابسته پوشش بیمه ای ، انتخاب مسیر تردد ، حق بیمه باربری ، قوانین ، خسارت بیمه باربری در نظر گرفته شد .در حقیقت تلاش شده تا تاثیر متغیر دزدی دریایی بر افزایش پوشش بیمه های باربری ، بر انتخاب مسیر تردد ( تغییر مسیر ، دور شدن از مسیر ) و افزایش حق بیمه باربری و قوانین ( داخلی و بین‌المللی ) و خسارت بیمه های باربری اندازه گیری و بر اساس نتایج حاصله به بررسی تاثیر این متغیر مستقل (دزدی دریایی) بر متغیر های وابسته فوق پرداخته شود.
۱-۷ مدل تحقیق :
با توجه به محدودیت تحقیقات انجام شده با موضوع فوق در رشته مدیریت مدل مناسبی که بتواند بدرستی منطبق با روند این تحقیق باشد یافت نشد لذا بر اساس روابط بین متغیر های وابسته و متغیر مستقل در این تحقیق مدل مفهومی تحقیق به صورت زیر تدوین و نمایش داده می شود.
۱-۸ روش تحقیق:
روش تحقیق از نظر هدف کاربردی ، از نظر نوع داده ها کمی و از نظر شیوه گردآوری و تحلیل
داده ها توصیفی– همبستگی می‌باشد .به طوری که به بررسی وضعیت موجود موضوع تحقیق پرداخته و سپس به بررسی رابطه بین متغیرهای تحقیق می پردازد. برای گرد آوری اطلاعات در زمینه مبانی نظری و ادبیات پژوهش از منابع کتابخانه ای مطالعات و پژوهش های شرکت‌ها و مؤسسات معتبر بین‌المللی مرتبط با موضوع وپایان نامه ها و… استفاده شده است . مطالعات کتابخانه ای به منظور جمع آوری داده ها و اطلاعات برای تجزیه و تحلیل پرسشنامه توزیع شده بین صاحب‌نظران و خبرگان
بیمه های باربری در سطح ملی و بین‌المللی استفاده شد.
۱-۹ قلمرو تحقیق :
صاحب‌نظران و خبرگان درصنعت بیمه و کشتیرانی و خبرگان حقوق دریایی مرتبط و دارای تخصص در رشته بیمه باربری در سطح ملی و بین‌المللی در سال ۱۳۹۳ می‌باشند
۱-۹-۱ قلمرو موضوعی :
از نظر موضوع این تحقیق در حوزه مدیریت بیمه قرار می‌گیرد. در این خصوص از صاحب‌نظران و خبرگان درصنعت بیمه و کشتیرانی که به حمل و نقل و بیمه باربری و خبرگان حقوق دریایی مسلط بیمه های باربری در سطح ملی و بین‌المللی در سال ۱۳۹۳ استفاده شد
۱-۹-۲ قلمرو مکانی :
قلمرو مکانی این تحقیق در سطح ملی و بین‌المللی شامل ۲۹ شرکت بیمه فعال ایرانی، سندیکای بیمه گران ایران در رشته باربری ، کشتیرانی ، شرکت‌های فعال در زمینه حقوق دریایی وتعداد بسیار معدودی از افراد متخصص و فعال در عرصه بیمه در خارج کشور جمهوری اسلامی ایران می‌باشند. این افراد عمدتاً از نظر جغرافیایی در کشور های اروپایی علی الخصوص انگلستان قرار دارند .
۱-۹-۳ قلمرو زمانی :
این تحقیق در مقطع زمانی فروردین تا خرداد ۱۳۹۳ با صرف ۵۷ روز کاری زمان انجام شد.
۱-۱۰ جامعه آماری:
جامعه آماری کارشناسان و صاحب‌نظران فعال در ۲۹ شرکت بیمه در کشور جمهوری اسلامی ایران در رشته بیمه های باربری و فعالان درصنعت کشتیرانی و حقوق دریایی می‌باشند. به تعداد انگشت شماری نیز از خبرگان صنعت بیمه در خارج کشور جمهوری اسلامی ایران نیز اطلاعات دریافت شد که به دلیل محدودیت چندان روی نتایج تجربی حاصله تاثیر گذار نمی با شد .
۱-۱۱ حجم نمونه:
بر اساس جدول نمونه گیری مورگان برای تعیین حجم نمونه در صورتی که حجم جامعه مشخص نباشد و یا بیش از ۰۰۰ر۱۰۰ نفر باشد تعداد نمونه معادل ۳۸۴ نمونه تعیین می‌گردد. از آنجایی که امکان برآورد دقیق حجم کل جامعه میسر نبود برای تهیه نتایج تجربی این تحقیق به تعداد کل جامعه یعنی ۳۸۴ نمونه پرسشنامه تهیه و از طریق ایمیل و مراجعه حضوری در بین متخصصین و صاحب‌نظران صنعت بیمه شامل فعالان در رشته بیمه های باربری شرکت‌های بیمه اعم از مدیران
بیمه های باربری و کارشناسان خبره ( صدور ، خسارت و ارزیاب خسارت) و متخصصین دارای تجربه فعالیت در بیمه های باربری در صنعت کشتیرانی و حقوق دریایی شامل حقوق دانان دریایی ، مدیران و وکلاء بین‌المللی حقوق دریایی در سطح ملی و بین‌المللی در مقطعی از زمان در سال ۱۳۹۳ توزیع شد که از این تعداد ۱۲۰ پرسشنامه جمع آوری شد. نتایج آماری این تحقیق حاصل تجزیه و تحلیل بر اساس ۱۲۰پرسشنامه جمع آوری شده می‌باشد.
۱-۱۲ محدودیت ها و مشکلات تحقیق :
با توجه به اینکه شرکت‌های بیمه در کشور جمهوری اسلامی ایران نسبت به کشور های پیشرو و فعال در بازارجهانی بیمه دارای قدمت چندانی نیستند بنابرین صنعت بیمه کشور را می توان جزء صنایع جوان و نو پا قلمداد نمود. از طرف دیگر بیمه های باربری جزء رشته‌های تخصصی بیمه ای است که دارای ارتباط تنگاتنگی با قوانین و مقررات بین‌المللی می‌باشد ، عدم وجود اطلاعات ، آمار و مطالعات کافی به دلیل فعالیت خاص و محدود این رشته در کشور و از سوی دیگر تنوع قوانین و مقررات بین‌المللی و عدم آشنایی نسبی بازرگانان و بعضا کارشناسان صنعت بیمه به این قوانین و مقررات از محدودیت های این پژوهش می‌باشد.
۱-۱۳ تعاریف و مفاهیم :
