شهروند الکترونیک
تجارت الکترونیک
دولت الکترونیک
جامعه مدنی
جهانی سازی
حق مالکیت
مبادلات داوطلبانه یا غیر داوطلبانه
شکل(۲-۱) مدل مثلث ارتباطی بین دولت الکترونیک ،تجارت شهروندان(فانگ ، ۲۰۰۲)
۲-۲-۱۰- گسترش دولت الکترونیک
همانند تغییرات مهیجی که درتجارت الکترونیک و مبادلات الکترونیک صورت گرفت، انقلاب دولت الکترونیک نیز پتاسیل شکل دهی مجدد بخش عمومی و دولتی و بازسازی رابطه بین شهروندان و دولت را دارد. در بررسی جهانی اداره سازمان ملل متحده آمریکایی استاندارد عمومی[۴۰](۲۰۰۰)،یا پنج مقوله برای ارزیابی یک سنجش جهانی، پنج دسته و گروه برای سنجش میزان پیشرفت دولت الکترونیک دریک کشورشناسایی شدهاند. میزان پیشرفت دولت الکترونیک در یک کشور را میتوان بر اساس مقوله های ذیل شناسایی کرد:
-
- وجودیک وب نوظهور: یک کشور ممکن است یک و یا چند وب سایت رسمی دولتی و ملی داشته باشد که اطلاعات آماری را دراختیار کاربر قرار داده و این وب سایتها به عنوان ابراز روابط عمومی به کار می روند.
-
- وجودشبکه ارتقاء یافته وب: همینطور که اطلاعات توسط کاربران که گزینه های بیشتری برای دسترسی به اطلاعات دارند دینامیک و پویاتر می شوند، تعدادصفحات وب دولت نیز افزایش مییابد.
-
- وجود شبکه وب تعاملی: تبادلات رسمیتری بین یک کاربر و تامین کننده خدمات دولتی رخ می دهد؛ بهطور مثال فرمها را میتوان دانلود کرد با نرم افزارهایی به صورت آنلاین در دسترس قرار می گیرند.
-
- وجود شبکه وب تراکنشی: سرویس دستری آسان کاربران به وسیله نیازهایشان با انجام آنلاین تراکنشهای رسمی مانند پرداخت مالیات؛ وهزینه ثبت ، اولویت بندی می شود.
- وجود شبکه وب کاملا مجتمع: ادغام و یکپارچگی کامل همه خدمات الکترونیکی دولت از طریق یک پرتال خرید تک استاپ(اداره سازمان ملل متحده آمریکایی استاندارد عمومی، ۲۰۰۰).
دولت مرکزی
G2G &G2E
غیر انتفاعی
دولت محلی
شهروندان
تجارت
G2N & N2G
G2G
G2C & C2G
G2C & C2G
شکل(۲-۲)تصویریک سیستم نموداری گسترده برای مدل های دولت الکترونیک(فانگ، ۲۰۰۲)
۲-۲-۱۱- مشخصه ها و ویژگی های انواع دولت الکترونیک
جدول(۲-۱) ویژگی انواع دولت الکترونیک (فانگ، ۲۰۰۲)
مورد
اطلاعات
ارتباط آنلاین
تراکنش
G2Cو C2G
درخواست اطلاعات ازیک کارخانه یا یک شهرونددرباره مالیات، مجوزهای تجارت و کسب وکار، دفاترثبت،قوانین، برنامه های سیاسی،مسئولیتهای اجرایی و غیره.
درخواست اطلاعات و بحث درباره پیشرفتهای مدیریتی و اجرایی و محصولات بابرقراری ارتباط با سیاستمداران ، مقامات و غیره.
ارائه آنلاین خدمات و ارسال نتایج با انتخابات الکترونیک، فراهم آوردن یک راه حل به صورت آنلاین و مشارکت آنلاین و غیره.
G2BوB2G
در خواستهای اطلاعات ازیک کارخانه یایک شهرونددرباره مالیات، مجوزهای کسب وکار، دفاترثبت، قوانین، برنامه های تجاری، روی تجارت، مسئولیتهای اجرایی و مدیریتی و غیره.
درخواست اطلاعات و بحث درباره پیشرفت های اجرایی و مدیریتی برای تجارت و محصولات بابرقراری ارتباط با سیاستمداران،مقامات و غیره.
ارائه آنلاین خدمات و ارسال نتایج با تراکنش الکترونیک مربوط به حسابداری، حسابرسی الکترونیکی،تدارکات الکترونیکی، خریدالکترونیک و غیره.
G2C
مبادله اطلاعات میان مقامات مختلف و میان سطوح مختلف سیاسی،توجه کردن به قوانین و مقررات اجرایی، ایجاد خط مشی،داده ها،پروژه هایابرنامه ها،اطلاعات زمینهای برای اتخاذ تصمیمات و غیره.
اطلاعات بین مقامات مختلف که درسطوح و رده های مختلف هستند مبادله می شود بابحث مجامع با داشتن ارتباط درهنگام مذاکرات و اتخاذتصمیمات با داشتن تعامل با توجه به قوانین ومقررات اجرایی،پروژهها یا برنامه ها و غیره.
جریان کاربین سازمانی ومبادله داده ها،مبادله خط مشی و راه حل به صورت آنلاین مدیریت اطلاعات و دانش و غیره.
N2GوG2N
تبادل اطلاعات با توجه به قوانین اجرایی،خطمشی اجرایی، داده ها، دفاترثبت، قوانین، برنامه های سیاسی، اطلاعات زمینهای برای اتخاذ و تصمیمات و غیره.
اطلاعات بین سازمانها و آژانسهای مختلف مبادله میشودبا بحث جامع،داشتن ارتباط در مذاکرات و اتخاذ تصمیمات باتعامل با توجه به قوانین مقررات اجرایی.
جریان کارفراسازمانی،ومبادلهی خطمشی و راه حل ،داده ها، مدیریت دانش و اطلاعات و غیره.
G2E
تبادل اطلاعات با توجه به کارهاو عملکرد،خط مشی کارکنان،داده ها و توجه به مدیریت شغلی ورشدوگسترش کارمندان دولتی و غیره.
اطلاعات بین بخشها و افراد مختلف مبادله می شودبابحث جامعبابرقراری ارتباط مذاکرات واتخاذتصمیماتباتعامل با توجه به کارها وعملکرد وغیره.
جریان کاربین فردی،وتبادل خط مشی پرسنل و راهحل،داده ها،مدیریت اطلاعات و دانش،مشارکت آنلاین و غیره.
۲-۲-۱۲- خلاصه ای از ابتکارات جهانی دولت الکترونیک
برای دولتهای الکترونیک در سرتاسرجهان، انقلاب دیجیتالی فرصتهای جدید و بیسابقهای برای ارتقاء مجازی همه انواع و روشهای ارائه خدمات عمومی پیشنهاد می دهد. ازاروپا تا آسیا تا آمریکای جنوبی و حتی تاآفریقا، کشورها از روش جدیدتری برای تجارت و دادوستد با شهروندانشان استفاده می کنند و استفاده از اینترنت در سرتاسرجهان به یک صنعت رو به رشد جهت ارائه اطلاعات و خدمات دولتی تبدیل شده است(فانگ ، ۲۰۰۲).
جدول(۲-۲) خلاصه ای از ابتکارات جهانی دولت الکترونیک(فانگ ، ۲۰۰۲).
کشور
ابتکارات دولت الکترونیک
استرالیا
تعهدات خاصی صورت گرفت تا:
-همه خدمات مفیدومشترک المنافع به صورت الکترونیکی و از طریق اینترنت ارائه شوند.
-مرکز اطلاعات دولتی ازطریق “ادارهی مربوط به دولت آنلاین”تأسیس شود به عنوان مهمترین مرکز دسترسی به اطلاعات مربوط به خدمات دولتی.
-راهاندازی سیستم پرداخت الکترونیک به عنوان روشی برای پرداخت مشترک المنافع.
-راهاندازی اینترانت گسترده دولتی به منظور برقراری یک ارتباط آنلاین مطمئن و امن.
اتریش
دولت خوددست به اقدام زده و خودرا شریک و سهیم در صنعت خصوصی میداند بهخصوص در جریان پروسه انتقال از یک جامعه خدماتی پست صنعتی به یک جامعه اطلاعاتی؛سیستم های بازیابی اطلاعات؛EDI؛[۴۱] سیستم آنلاین تعاملی.
کانادا
دولت الکترونیک بحت تأثیر اصول و قواعد ذیل قرارگرفته است: