علاوه بر این، آنچه در این راستا قابل تأمل است این است که به طور کلی انطباق بر موازین اسلامی می‌تواند به معنای انطباق بر فتاوی فقها یا صرفاً فقهای مشهور نباشد. اصل بر این است که قانون نباید مخالف با میزان اسلامی باشد نه این که با فتاوی مشهور یا فتوای امام راحل یا فتوای مراجع موجود، مخالف نباشد.در شرایطی قانون می‌تواند مخالف میزان اسلام باشد که ما بر خلاف اجماع محرزی از فقها یا نص صریح قرآن حرکت کنیم و هیچ فقیهی خلاف آن را از آیه شریفه برداشت نکرده باشد^[۷۷].

‌بنابرین‏ میزان اسلام آن است که نتوانیم بگوییم خلاف اسلام است و به عبارتی مطابق با استنباط باشد.و در نتیجه مسائلی که مجمع علیه نباشد، هر قانونی تنظیم می شود، حتی اگر مطابق با یک فتوا باشد، خلاف موازین اسلام شمرده نمی شود. لذا باید ملاکات قانونی مد نظر قرار گیرد.

۲-فتاوی مشهور فقها به عنوان مبنای انطباق

‌در مورد انطباق و یا عدم انطباق قوانین با شرع، با توجه به تشتت آرای فقیهان ‌در مورد حکم یک موضوع مبتلا به، و بیان دلایل فقهی موافقت و مخالفت توسط آنان، قانون ملاک متقنی را تعیین نمی کند . ملاک «استناد به مشهور آرای فقها» معیار دقیقی نیست . و چون فقیهان در کتب فقهی دلایل خویش را به صراحت بیان می‌کنند مردم ایران، کم و بیش بدین امر خو گرفته اند و فتاوی فقهی را کاشف از واقعیت نمی پندارند . بلکه این فتاوی به گفته فقیهان دین، «مبری ء ذمه » و «رافع مسئولیت » است نه کاشف از «واقعیت » ^[۷۸].

۳-فتاوی مقام معظم رهبری به عنوان مبنای انطباق

به طور کلی تشخیص مغایرت یا انطباق قوانین با موازین اسلامی به طور نظر فتوائی با فقهای شورای نگهبان است^[۷۹]. اما به نظر می‌رسد در صورتی که در موضوع خاصی رهبر انقلاب نظر شرعی و فتوای روشن و مشخصی داشته باشند، فقهای شورا نظر مخالفی ارائه نمی دهند و تشخیص خود را مطابق با فتوای وی اعلام می دارند. این رویه عملی علاوه بر این که در طی این چند سال توسط شورای نگهبان پیش گرفته شده است، با اصول قانون اساسی نیز سازگار است، چرا که رهبر بالاترین مقام رسمی مذهبی و سیاسی در نظام جمهوری اسلامی ایران است که ولایت مطلقه مذهبی طبق اصل ۵۷ قانون اساسی بر همه قوای مملکت دارد و فقهای شورای نگهبان توسط او نصب می‌شوند.

با این وجود فقهای شورای نگهبان هیچ الزامی ندارند در هر موضوعی به دنبال کسب فتوای رهبر باشند و بر طبق آن نظر دهند.آن ها باید نظر فقهی و استنباط خود را در مسائل مطروحه بیان کنند، اما اگر در موارد خاصی رهبر فتوای خاصی داشته باشد، بعید است که فقهای شورا بتوانند تشخیص مخالف داشته و آن تشخیص به رسمیت شناخته شود. در صورت بروز این حالت، با استناد به روح و مفاد اصول قانون اساسی، باید از نظر فقهی رهبر تبعیت شود^[۸۰].

۴-امکان مغایر شرع دانستن قانون با وجود انطباق آن با بعضی فتاوی معتبر

اگر قانونی که در مجلس تصویب می‏ شود با فتوای حتی یک فقیه معتبر انطباق داشته باشد، احدی حق ندارد آن را خلاف شرع اعلام کند، حتی یک نفر منتهی فقیه معتبر. مستندات مصوبات مجلس باید ذیلش نوشته شود. مستندات این قانون، فتوای مرجع تقلید است^[۸۱].

ب: بررسی شکلی و یا بررسی ماهوی؟

قوانین اعم از قوانین ماهوی (موجه حق و تکلیف) یا قوانین شکلی (مثبت حق و تکلیف) از حیث تعارض یا عدم تعارض با شرع را می‌توان به شرح زیر تقسیم نمود:

1. 1. قوانینی که قبل از استقرار نظام جمهوری اسلا‌می‌و نظارت شورای نگهبان تصویب شده است.

1. 1. قوانینی که شورای نگهبان در مهلت۱۰ روز موضوع اصل ۹۴ قانون اساسی نفیاً یا اثباتاً اظهار نظر ننموده و قانون لا‌زم الا‌جرا شده است.

1. 1. قوانینی که پس از تأیید شورای نگهبان لا‌زم‌الا‌جرا شده است.

1. قوانینی که به استناد اصل ۱۱۲ قانون اساسی توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام گردیده است.

قوانینی که قبل از استقرار نظام جمهوری اسلا‌می ‌و نظارت شورای نگهبان تصویب شده است:

این قوانین به دو دسته تقسیم می‌شود؛ نخست قوانینی که در زمان تصویب غایت و با توجه بر انطباق آن ها با شرع وجود داشته و مطابق نظر مشهور فقهای امامیه است، مانند قانون مدنی و دسته دیگر قوانینی که از زمان تصویب طبق شرایط و اوضاع و احوال توجهی به انطباق با شرع مدنظر نبوده است، مانند قسمتی از قانون تجارت.

قوانین مصوب قبل از انقلا‌ب گاهی مورد استفسار از مجلس شورای اسلا‌می‌ و یا پرسش ازسوی شورای نگهبان واقع گردیده و پاسخ صریح راجع به آن داده شده و گاهی مورد تعرض واقع نگردیده است.

قوانینی که شورای نگهبان در مهلت۱۰ روزه موضوع اصل ۹۴ قانون اساسی نفیاً یا اثباتاً اظهار نظر ننموده و قانون لا‌زم الا‌جرا شده است:

‌در مورد آن دسته از قوانین باید با اصل بر صحت و با توجه بر اصل بقا و اعتبار قانون به آن عمل شود. با ‌این وجود اگر رأی در خصوص موضوعی صادر شود که به تشخیص رئیس قوه قضاییه خلا‌ف بین شرع باشد، مورد قابل بررسی و تأمل است.

اما اگر در موردی استفساریه‌ای از مجلس شورای اسلا‌می‌ به عمل آید و مجلس شورای اسلا‌می ‌نظر تفسیری به استناد اصل ۷۳ قانون اساسی بدهد، نظریه‌تفسیری مجلس شورای اسلا‌می‌که به تأیید شورای نگهبان نیز رسیده است، ملا‌ک عمل قرار خواهد گرفت و اگر ازسوی شورای نگهبان رأساً استعلا‌م و یا پرسش شود و شورای نگهبان در خصوص مورد، سؤال قانونی را خلا‌ف شرع بداند. برخی از حقوق ‌دانان معتقدند، با توجه به اصل چهارم قانون اساسی که مقرر داشته است:«تمامی‌قوانین و مقررات مدنی، جزایی، مالی، اقتصادی، اداری، فرهنگی، نظامی، سیاسی و غیر این ها باید بر اساس موازین اسلا‌می‌باشد. این اصل بر اطلا‌ق یا عموم همه اصول قانون اساسی و قوانین و مقررات دیگر حاکم است و تشخیص این امر برعهده فقهای شورای نگهبان می‌باشد».

چنین استنباط می‌کنند که تشخیص شورای نگهبان نسبت به قانونی درخصوص انطباق یا عدم انطباق با موازین اسلا‌می‌شامل قوانین گذشته نیز می‌شود و چنانچه قانونی را خلا‌ف موازین اسلا‌می‌تشخیص داد، آن قانون از درجه ساقط است، مانند اظهارنظر شورای نگهبان ‌در مورد مواد ۳۴ و ۳۴ مکرر قانون ثبت و ….دسته دیگر از قضات و حقوق ‌دانان معتقدند، قسمت اخیر اصل ۹۴ قانون اساسی مقرر داشته است:«تمامی‌مصوبات مجلس شورای اسلا‌می‌باید به شورای نگهبان فرستاده شود و شورای نگهبان موظف است آن را حداکثر ظرف ۱۰ روز از تاریخ وصول از نظر انطباق بر موازین اسلا‌م و قانون اساسی مورد بررسی قرار دهد و چنانچه آن را مغایر ببیند برای تجدیدنظر به مجلس بازگرداند، در غیر این صورت مصوبه قابل اجراست».

به علا‌وه اصل ۹۶ قانون اساسی می‌گوید:«تشخیص عدم مغایرت مصوبات مجلس شورای اسلا‌می ‌با احکام اسلا‌م با اکثریت فقهای شورای نگهبان و تشخیص عدم تعارض آن ها با قانون اساسی برعهده اکثریت همه اعضای شورای نگهبان است».

۱-۳- اهمیت و ضرورت پژوهش

امروزه آمار و ارقام حاکی از مشکلات آموزش و پرورش در وصول به اهدافی است که رسالت آموزش و پرورش را در جامعه توصیف می‌کند. نگاهی به گزارش‌های مربوط به هزینه های افت تحصیلی در بر‌نامه پنج سال اول نشان می‌دهد که هزینه های سر‌سام‌آوری را خرج عدم وجود انگیزه دانش‌آموزان به تحصیل کرده‌ایم(امیری ،۱۳۷۱؛ نقل از عطاری‌پور، ۱۳۸۵). به نظر می‌رسد شناسایی عوامل مؤثر در انگیزش و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان به خصوص در زمان رشد و بلوغ که زمان انتخاب‌ها در پاسخ‌های اساسی دانش به کیستی خود است، اهمیت به سزایی داشته باشد. بی‌انگیزه بودن نسبت به تحصیل، گذشته از افت تحصیلی و اتلاف منابع مادی منجر به نا‌‌امیدی و دلسردی دانش‌آموزان شده و زمینه را برای ایجاد مشکلات روحی و انحرافات اجتماعی فراهم می‌کند(امیری‌راد، ۱۳۷۸). امروزه عدم وجود علاقه و انگیزش دانش‌آموزان و دانشجویان یکی از معضلاتی است که دست‌اندرکاران مسائل آموزشی در تعلیم و تربیت با آن مواجهه‌اند. شاید بتوان گفت افت سطح علمی یا تحصیلی موجود در مدارس، رخوت و سستی که در حال حاضر کیفیت تعلیم و تربیت جامعه را تهدید می‌کند از پیامدهای این مسئله است(امیر افشاری، ۱۳۸۰). توسعه آموزش عالی می‌تواند در توسعه منابع انسانی جامعه نقش مؤثری داشته باشد و با تربیت متخصصان کارآمد زمینه را برای پیشرفت اقتصادی و اجتماعی مهیا سازد. در عین حال پیشرفت نظام آموزشی، وابسته به کارآمدی فعالیت‌های آن است. از نظام آموزشی بدون کارایی نمی‌توان انتظار عملکردی موثرداشت. همه ساله آموزش و پرورش و خانواده ها سرمایه و هزینه های عظیمی را در جهت موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان صرف می‌کنند(زندی نیا،۱۳۸۹؛ نقل از دایری پور، ۱۳۹۱).

یافته ها و نتایج این پژوهش می‌تواند راهبردهای علمی و عملی را برای افزایش میزان انگیزش تحصیلی در اختیار مسئولان، کارگزاران و برنامه‌ریزان نظام آموزشی قرار دهد و به تبع آن میزان خسارت‌های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی را کاهش دهد.

۱-۴- هدف پژوهش

هدف‌های اختصاصی:

تعیین رابطه بین انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان با هوش‌ معنوی مادر

تعیین رابطه بین انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان با رضایت زناشویی مادر

تعیین سهم هر کدام از هوش معنوی و رضایت زناشویی مادر در انگیزش تحصیلی دانش آموزان

۱-۵- فرضیه‌های پژوهش

بین انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان با هوش معنوی مادر رابطه وجود دارد.

بین انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان با رضایت زناشویی مادر رابطه وجود دارد.

۱-۶- سوال پژوهش

سهم هوش معنوی و رضایت زناشویی مادر در پیش‌بینی انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان چقدر است؟

۱-۷- تعاریف مفهومی

متغییرهای پژوهش

متغییر ملاک : انگیزش تحصیلی

متغییر پیش‌بین : هوش معنوی مادر ، رضایت زناشویی مادر

انگیزش تحصیلی:

منظور از انگیزش تحصیلی یا انگیزش موفقیت، میل یا اشتیاق برای کسب موفقیت و شرکت در فعالیت‌هایی است که موفقیت در آن‌ ها به کوشش و توانایی شخصی وابسته است(اسلاوین^[۹]،۲۰۰۶).

هوش معنوی:

هوش معنوی سازه‌های هوش و معنویت را در یک سازه ترکیب نموده است. در حالی که معنویت جستجو برای یافتن عناصر مقدس، معنایابی، هوشیاری بالا و تعالی است، هوش معنوی شامل توانایی برای استفاده از چنین موضوعاتی است که می‌تواند کارکرد و سازگاری فرد را پیش‌بینی کند و منجر به تولیدات و نتایج ارزشمندی گردد(ایمونز^[۱۰]،۱۹۹۹).

رضایت زناشویی :

رضایت زناشویی می‌تواند انعکاسی از میزان شادی افراد از روابط زناشویی و یا ترکیبی از خشنود بودن بواسطه بسیاری از عوامل مختص رابطه زناشویی باشد. می‌توان رضایت زناشویی را به عنوان یک موقعیت روان‌شناختی در نظر گرفت که خود به خود به وجود نمی‌آید بلکه مستلزم تلاش هر دو زوج است. به ویژه در سال‌های اولیه، رضایت زناشویی بسیار بی‌ثبات است و روابط در معرض بیشترین خطر قرار دارد(احتشام‌زاده و همکاران، ۱۳۸۹).

۱-۸- تعاریف عملیاتی

انگیزش تحصیلی:

منظور از انگیزش تحصیلی نمره‌ای است که دانش‌آموزان از پرسشنامه انگیزش تحصیلی در‌یافت می‌کنند. در این پژوهش از پرسشنامه انگیزش تحصیلیAMS ^[۱۱]والراند ۱۹۹۲ استفاده شده است.

هوش معنوی:

منظور از هوش معنوی نمره‌ای است که مادران این دانش‌آموزان از پرسشنامه هوش معنوی دریافت می‌کنند. در این پژوهش از پرسشنامه هوش معنوی ۲۹ عبارتی حسن عبداله‌زاده، مهدیه کشمیری و فاطمه عرب‌احمدی (۱۳۹۰) استفاده شده است.

رضایت زناشویی:

منظور از رضایت زناشویی نمره‌ای است که آزمودنی از پرسشنامه رضایت زناشویی دریافت می‌کنند. در این پژوهش از پرسشنامه رضایت زناشویی ENRICH با ۴۷ سوال استفاده شده است.

فصل دوم پیشینه پژوهش

مقدمه

همواره یکی از پرسش‌های معمول که در محیط‌های آموزشی درباره میزان تلاش و نیز پیشرفت فراگیران مطرح می‌شود معمولا این است که چرا برخی از دانش‌آموزان در مقایسه با دیگران نسبت به مسائل درسی خود توجه بیشتری دارند و چرا دسته‌ای دیگر از فراگیران چندان ‌به این امر علاقه‌مند نیستند؟ پاسخ ‌به این پرسش ها تا اندازه زیادی به انگیزه دانش‌آموزان و عوامل مؤثر ‌بر آن ها بستگی دارد.

گفتگو در‌باره علل رفتاری دانش‌آموزان، روشنگر برخی از دیدگاه‌های مختلف ‌در مورد انگیزش است. به طوری که برخی از معلمان رفتاری، دانش‌آموزان را از دیدگاه رفتاری و محیطی بررسی می‌کنند و برخی بر نقش علل درونی یا به اتخاذ بینابینی تأکید می‌ورزند. این مطلب نشان می‌دهد الگوهای انگیزشی متفاوتی وجود دارند که لازم است معلمان درباره الگوها یا نظریه های انگیزشی، چرا و چگونگی انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان بیندیشند تا رفتار خود در مدرسه را هدایت کنند. رفتار دانش‌آموزان نیز نشان می‌دهد که انگیزش خصیصه مهمی است که همه فعالیت‌های آنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. دانش آموزان برانگیخته شده به فعا‌لیت‌ها علاقه‌مند، سخت‌کوش‌اند، اعتماد به نفس دارند، در انجام تکالیف استمرار نشان می‌دهند و خوب عمل می‌کنند. اما وقتی دانش‌‌آموزان عملکرد ضعیفی داشته باشند، ممکن است معلمان بگویند آن‌ ها برای یادگیری برانگیخته نبوده‌اند، اما اگر بیشتر تلاش کنند بهتر خواهند شد. با این فرض که انگیزش تحصیلی هدفی ارزشمند است و بر تمام ابعاد تحصیلی تاثیر می‌گذارد، لازم است معلمان و دست اندرکاران آموزش و پرورش آن را اصلی‌ترین هدف خود قرار دهند(پینتریج و شانک^[۱۲]،۲۰۰۲؛ شهر‌آرای، ۱۳۸۵؛ نقل از کوشکی‌و همکاران،۱۳۸۹).

۲-۱- انگیزش تحصیلی

مقیاس افکار خودکار منفی:

مقیاس افکار خودکار منفی آقایوسفی شامل ۱۰ عبارت برگرفته از نظریه شناختی بک است که نخستین بار در سال ۱۳۷۸ به منظور سنجش عوامل هم بسته با افسردگی دختران نوجوان قم تدوین شد و سپس در سال ۲۰۰۴ با تجدیدنظر در ماده نخست این مقیاس در نخستین کنگره علوم شناختی در الله آباد هندوستان معرفی شد . مقیاس دارای روایی به روش محاسبه همبستگی آن با مقیاس افسردگی بک (شکل کوتاه) دست کم ۰٫۳۹ با احتمال خطای ۰٫۰۰۰۱ می‌باشد و پایایی آن در پژوهش‌های گوناگون در حد قابل قبولی بوده است (کمترین پایایی محاسبه شده ۰٫۵۱ با احتمال خطای ۰٫۰۰۰۱ بوده است). به منظور پیشگیری از تمایل پاسخ دهندگان به ارائه پاسخ (موافقم) از گزینه‌های مثبت و منفی استفاده شد (آقایوسفی، ۱۳۸۸؛ به نقل از زارع و عبداله زاده، ۱۳۹۱). در پژوهش آقایوسفی بر خانواده های شاهد و ایثارگر این ضریب اعتبار ۶۹/۰ برآورد شده است (به نقل از زارع و همکاران، ۱۳۸۹).

پرسشنامه اضطراب، افسردگی و استرس (DASS-21):

این پرسشنامه فرم کوتاه شده‌ پرسشنامه ۴۲ سوالی است و از ۲۱ عبارت مرتبط با عواطف منفی (اضطراب، افسردگی و استرس) تشکیل شده است. این پرسشنامه توسط صاحبی، اصغری و سالاری (۱۳۸۴) هنجار شده است. در پژوهش براون و همکاران اعتبار سه خرده مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس به ترتیب ۰٫۷۱، ۰٫۷۹ و ۰٫۸۲ گزارش شده است. در پژوهش لوی باند و لوی باند (۱۹۹۵) ضرایب همسانی که با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ محاسبه شده برای هر سه مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس به ترتیب ۰٫۹۱، ۰٫۸۴ و ۰٫۹۰ است. در مطالعه یک نمونه غیر بالینی، ضرایب آلفای کرونباخ هر ۳ خرده مقیاس بالاتر از ۰٫۹۰ گزارش شده است و ضرایب بازآزمایی با فاصله ۳ هفته برای مقیاس افسردگی ۰٫۸۴، برای مقیاس اضطراب ۰٫۸۹ و برای مقیاس استرس ۰٫۹۰ به دست آمده است. این پرسشنامه قادر به تفکیک افسردگی از اضطراب است و به دلیل عدم وجود آیتم‌های سوماتیک در ارزیابی افسردگی از بیش برآوری افسردگی در بیماران مختلف جلوگیری می‌کند. نمره گذاری سوالات به صورت لیکرتی (۰، ۱، ۲، و۳) است که نمرات بالاتر نشان دهنده وجود مشکلات بیشتر می‌باشد (به نقل از ساعد موچشی، ۱۳۸۶).

شیوه اجرای پژوهش

در این پژوهش آزمودنی‌ها در دو گروه قرار گرفتند: گروه اول، گروه آزمایشی و گروه دوم گروه کنترل بود. گروه آزمایش تحت آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی-رفتاری به مدت ۱۰ جلسه، ۵/۱ ساعت قرار گرفت و نیز مقیاس افکار خودکار منفی، مقیاس کیفیت زندگی و پرسشنامه اضطراب، افسردگی و استرس را برای سنجش اثربخشی آموزش تکمیل کردند . همچنین گروه کنترل اقدام به تکمیل مقیاس افکار خودکار منفی، مقیاس کیفیت زندگی و پرسشنامه اضطراب، افسردگی و استرس کردند. ‌بنابرین‏ گروه آزمایش به مدت ۱۰ جلسه متوالی تحت آموزش گروهی مدیریت استرس به شیوه شناختی-رفتاری قرار گرفت و ‌در مورد گروه کنترل هیچ مداخله ای اعمال نگردید. در پایان بعد از اتمام ده جلسه، از هر ۲ گروه مجددا پس آزمون به عمل آمد.

خلاصه محتوای جلسات درمانی

جلسه اول: معارفه و آشنایی با اعضای گروه، آگاه شدن از استرس زاها، استرس و پاسخ‌های استرس، تمرین آرمیدگی عضلانی تدریجی برای ۱۶ گروه ماهیچه ای.

جلسه دوم: چگونگی تاثیر استرس بر الگوی تفکر، هیجانات و رفتار، درک اهمیت آگاهی در مدیریت استرس، افزایش آگاهی از پاسخ‌های جسمی به استرس زاها، تمرین آرمیدگی عضلانی تدریجی برای ۸ گروه ماهیچه ای.

جلسه سوم: درک ارتباط بین افکار و احساسات، درک چرخه‌ی افکار، هیجانات و حس‌های بدنی، تمرین تنفس دیافراگمی، تصویرسازی و تمرین آرمیدگی عضلانی تدریجی برای ۴ گروه ماهیچه ای.

جلسه چهارم: بررسی انواع مختلف تفکر منفی و تحریفات شناختی، تمرین شناسایی افکار منفی، درک تاثیر منفی بر رفتار، ترکیب تنفس دیافراگمی با تصویرسازی، تمرین آرمیدگی عضلانی تدریجی منفعل.

جلسه پنجم: شناسایی خودگویی منطقی و غیر منطقی، آموختن گام‌های جایگزینی افکار منطقی به جای افکار غیر منطقی، یادگیری آموزش خودزاد، تمرین خودزاد برای سنگینی و گرما.

جلسه ششم: یکپارچه کردن مدیریت استرس وآرمیدگی در زندگی، درک تعریف مقابله، آموختن انواع سبک‌های مقابله، یادگیری اصول خودزاد برای ضربان قلب، تنفس، شکم و پیشانی.

جلسه هفتم: آموختن و تمرین گام‌های مقابله مؤثر، تمرین خودزادها همراه با تصویر سازی بصری و خودالقایی‌های مثبت، تمرین مراقبه نور خورشید همراه با خودزاد‌ها.

جلسه هشتم: آموختن مسائلی ‌در مورد خشم، آگاهی از پاسخ‌ها و الگوهای خشم، آموختن مدیریت خشم، آموختن و تمرین مراقبه‌ی مانترا.

جلسه نهم: یادگیری سبک‌های بین فردی، تمرین ارتباط ابرازگرانه، درک موانع رفتار ابرازگرانه، استفاده از مهارت حل مسئله برای تعارض‌ها، آموختن مراقبه‌ی شمارش تنفس، ادامه‌ تمرین مراقبه‌ی نور خورشید.

جلسه دهم: درک فواید حمایت اجتماعی، ارزیابی شبکه حمایت اجتماعی، شناسایی موانع حفظ حمایت اجتماعی، آموختن تکنیک‌های مدیریت استرس برای حفظ حمایت اجتماعی، مرور کل برنامه.

روش تجزیه و تحلیل داده های پژوهش

• • استفاده از جدول توزیع فراوانی جهت ساماندهی داده ها.

• • استفاده از شاخص‌های آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) جهت توصیف وضعیت موجود متغیرها.

• برای بررسی فرضیه‌ها از روش تحلیل کواریانس ANCOVA)) استفاده شده است. بدیهی است که روش مناسب آماری برای طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل، تحلیل کوواریانس است (دلاور، ۱۳۸۳)، که در آن میانگین پس آزمون گروه آزمایش با میانگین پس آزمون گروه کنترل مقایسه شده و نمره‌های پیش آزمون به عنوان متغیر کمکی به کار گرفته می‌شود (به نقل از ظریف گلبار یزدی، ۱۳۹۰).

فصل چهارم: یافته های پژوهش

در این فصل به ارائه یافته ­های پژوهش پرداخته خواهد شد. یافته ­های حاصل از تجزیه و تحلیل داه­ها در دو بخش یافته ­های توصیفی و تحلیل­های مبتنی بر آمار استنباطی ارائه می‌شود.

بررسی جمعیت شناختی

آزمودنی‌ها در هر دو گروه آزمایش و کنترل، زنان نابارور بودند. ‌به این صورت که ۱۲ نفر در گروه آزمایش و ۱۲ نفر در گروه کنترل شرکت داشتند.

جدول ۴-۱ : توزیع سنی آزمودنی‌ها

سن

گروه

میانگین انحراف معیار

کنترل

۶/۲۶ ۲۰/۴

آزمایش

۸/۲۶ ۶۶/۴

1. 1. روزنامه رسمی شماره ۱۴۱۵۰، مورخ ۱۵/۷/۷۲

1. 1. روزنامه رسمی شماره ۱۵۳۸۴، مورخ ۲۶/۹/۷۶

1. 1. روزنامه رسمی شماره ۱۶۷۰۹، مورخ ۲۲/۴/۸۱

1. 1. روزنامه رسمی شماره ۱۶۷۹۵، مورخ ۴/۸/۸۱

1. 1. روزنامه رسمی شماره ۱۸۴۷۶، مورخ ۱۵/۵/۸۷

1. 1. روزنامه رسمی شماره ۱۸۷۷۱، مورخ ۲۱/۵/۸۸

1. 1. روزنامه رسمی شماره ۱۸۸۸۲، مورخ ۳/۱۰/۸۸

1. 1. روزنامه رسمی شماره ۱۹۲۰۴، مورخ۱۴/۱۱/۹۰

1. 1. روزنامه رسمی شماره ۱۹۲۶۹، مورخ ۸/۲/۹۰

1. 1. روزنامه رسمی شماره ۱۹۳۳۰، مورخ ۲۳/۴/۹۰

1. 1. روزنامه رسمی شماره ۱۹۴۵۰، مورخ ۲۱/۹/۹۰

1. 1. روزنامه رسمی شماره ۱۹۵۹۵، مورخ ۲۴/۳/۹۱

1. روزنامه رسمی شماره ۱۹۶۵۸، مورخ ۹/۶/۹۱

1. 1. – خبرگذاری دانشجویان ایران ایسنا، سرویس: اقتصادی- انرژی، کد خبر: ۹۱۰۶۰۱۰۰۰۱۴، یکشنبه ۲۳/۶/۹۳ ↑

   

1. 1. – DRAKE ↑

1. 1. – W. K. LOFTUS ↑

1. 1. – W. K. DARCY ↑

1. 1. – REYNOLDS GEORGE BERNARD ↑

1. 1. – ANGELO – PERSIAN OIL COMPANY ↑

1. 1. – Improved Oil Recovery ↑

1. 1. – Advanced Oil Recovery ↑

1. 1. – kimiagar85.blogfa.com، یکشنبه ۲۳/۶/۹۳ ↑

1. 1. – مرجع مهم­ترین عناوین خبری vista.ir، حسن دلیری، سه شنبه ۲۵/۶/۹۳ ↑

1. 1. – خبرگذاری دانشجویان ایران ایسنا، سرویس: اقتصادی- انرژی، کد خبر: ۹۱۰۶۰۱۰۰۰۱۴،یکشنبه ۲۳/۶/۹۳ ↑

1. 1. – Upstream operations/ activities ↑

1. 1. – Downstream operations/ activities ↑

1. 1. – Midstream operations/ activities ↑

1. 1. – Macini, P.E. Mesini, The petroleum Upstream Industry: Hydrocarbons Exploration and Production, in Petroleum Engineering-Upstream, in Encyclopaedia of Life Support Systems,2011, p.2, Eolss Publishers, Oxford, UK ↑

1. 1. – Exploration & production (E & P) ↑

1. 1. – Appraisal ↑

1. 1. – Delineation ↑

1. 1. – Enhanced oil recovery (EOR) ↑

1. 1. – Increased oil recovery (IOR) ↑

1. 1. – روزنامه رسمی شماره ۱۹۳۳۰، مورخ ۲۳/۴/۹۰ ↑

1. 1. – Emeka, J , Nna, Anchoring Stablization Clouses in International Petroleum Contracts,2008, p. 1318 International Lowyer, Vol . 42 ↑

1. 1. – OPEC (2012), Annual Statistical Bulletin, Available at: www. Opec.org ↑

1. 1. – روزنامه رسمی شماره ۱۹۲۰۴، مورخ ۱۴/۱۱/۹۰ ↑

1. 1. – شیروی، عبدالحسین، حقوق تجارت بین ­الملل، چاپ سوم، تهران، انتشارات سمت، ص ۴۴۸ ↑

1. 1. 1. – صاحب جواهر از عده­ای از فقها مثل شیخ مفید، کلینی، شیخ طوسی، دیلمی، قاضی ابن براج، قمی در تفسیرش، سبزواری در کفایه و در ذخیره و نیز کاشف الغطاء نقل ‌کرده‌است که معادن از انفال محسوب شده، از آن امام معصوم است. نیز ایشان از گروهی دیگر از فقها مانند محقق حلی در مختصر النافع و شهیـد اول در البیان و شهید ثانی در روضه نقل کرده ­اند که معادن از انفال نیست و برای عموم اباحه تصرف است که عواید آن مشمول پرداخت خمس می­گردد ‌به این دلیل که اصل، عدم تعلق آن به امام معصوم بوده، سیره نیز بر استفاده عموم گواه است (نجفی، محمد حسن، ۱۳۹۲، جواهرالکلام فی شرح شرایع الاسلام، جلد۱۶، چاپ ۷، دارالکتب الاسلامیه) ↑

   

1. 1. – روزنامه رسمی شماره ۱۴۱۵۰، مورخ ۱۵/۷/۷۲ ↑

1. 1. – روزنامه رسمی شماره ۱۵۳۸۴، مورخ ۲۶/۹/۷۶ ↑

1. 1. – برای دیدن نظر مخالف ر. ک: میرعباسی، سید باقر، ۱۳۷۷، مسئله قراردادهای بین‌المللی موضوع اصل ۷۷ و ۱۳۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره ۴۲، ص ۴۳ ↑

1. 1. – Joint venture (J.V.) ↑

1. 1. – Production sharing ↑

1. 1. – روزنامه رسمی شماره ۱۸۴۷۶، مورخ ۱۵/۵/۸۷ ↑

1. 1. – روزنامه رسمی شماره ۱۹۲۶۹، مورخ ۸/۲/۹۰ ↑

1. 1. – روزنامه رسمی شماره ۱۸۷۷۱، مورخ ۲۱/۵/۸۸ ↑

1. 1. – روزنامه رسمی شماره ۱۸۸۸۲، مورخ ۳/۱۰/۸۸ ↑

1. 1. – شیروی، عبدالحسین و همکاران، پاییز و زمستان ۹۱، سرمایه ­گذاری خارجی در عملیات بالادستی نفت و گاز، مجله علمی پژوهشی حقوق خصوصی، دوره نهم، شماره دوم، صص۱۶ و ۱۷ ↑

1. 1. – امانی، مسعود، ۱۳۸۹، کتاب حقوق قراردادهای بین ­المللی نفت، چاپ اول، نشر دانشگاه امام صادق، ص ۳۳ ↑

1. 1. – همان، صص ۳۷ و ۳۸ ↑

1. 1. – همان، صص ۳۸ و ۳۹ ↑

1. 1. – همان، صص ۳۹ و ۴۴ ↑

1. 1. – امانی، مسعود، ۱۳۸۹، کتاب حقوق قراردادهای بین ­المللی نفت، چاپ اول، نشر دانشگاه امام صادق، صص ۵۸، ۵۹ و ۶۰ ↑

1. 1. – Permanent sovereignty over natural resourses ↑

1. 1. – همان، ص ۶۱ ↑

1. 1. – Shafiei Khah, Maryam, Akhbari, Elaheh , Hasani, Alireza, Conflict of Laws in International Oil Contracts, 2014, p. 450, European Online Journal of Natural and Social Sciences Vol.3, No.3 Special Issue on Environmental, Agricultural, and Energy ScienceISSN 1805-3602 ↑

1. 1. – همان،p. 451 ↑

1. 1. – همان ، p,452، ↑

1. 1. – امانی، مسعود، ۱۳۸۹، کتاب حقوق قراردادهای بین ­المللی نفت، چاپ اول، نشر دانشگاه امام صادق، صص ۷۵ و ۷۶ ↑

1. 1. – همان، ص ۸۲ و ۸۳ ↑

1. 1. -. Modern concession contracts ↑

1. 1. – License ↑

1. 1. – Lease ↑

1. 1. – Permit ↑

1. 1. – امانی، مسعود، ۱۳۸۹، کتاب حقوق قراردادهای بین ­المللی نفت، چاپ اول، نشر دانشگاه امام صادق، صص ۸۵، ۸۶، ۸۷ و ۸۸ ↑

1. 1. – Signature bonus ↑

1. 1. – همان، ص ۹۰ ↑

1. 1. – Annual benefit ↑

1. 1. – همان، صص ۹۰ و ۹۱ ↑

1. 1. – Special Remuneratory Benefit(SRB) ↑

1. 1. – امانی، مسعود، ۱۳۸۹، کتاب حقوق قراردادهای بین ­المللی نفت، چاپ اول، نشر دانشگاه امام صادق،.صص ۹۱ و ۹۲ ↑

1. 1. – همان، صص ۹۲ و ۹۳ ↑

1. 1. – production sharing agreements ↑

1. 1. – contractor ↑

1. 1. – cost oil ↑

1. 1. – profit oil ↑

1. 1. – همان صص ۱۰۲، ۱۰۳ و ۱۰۴٫ ↑

1. 1. – service contracts ↑

1. 1. – امانی، مسعود، ۱۳۸۹، کتاب حقوق قراردادهای بین ­المللی نفت، چاپ اول، نشر دانشگاه امام صادق،.صص ۱۰۸، ۱۰۹، ۱۱۰ ↑

1. 1. – مهرآزما، ایرج و همکاران، انواع قراردادهای نفتی، طرح­های بیع متقابل و فاینانس، مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی، ص ۲٫ www.icmstudy.ir ↑

۸-۲-۲ علائم فرسودگی زناشویی :

مبتلایان به فرسودگی زناشویی احساس می‌کنند که از نظر هیجانی تباه شده اند، آزده خاطر و دلسردند، علاقه ندارند چیزی را توضیح بدهند ویا در جهت حل مشکلات گام بردارند. تصور می‌کنند که دیگر برای آن ها در رابطه شان نقطه امیدی باقی نمانده است. لذا روز به روز ناراحت تر می‌شوند . ازنظر آن ها هر روز بدتر از روز قبل است. زندگی را بی ارزش وبی معنا می دانند. اغلب افسرده اند و اگر هم نیروی کمی برایشان باقی بماند آن را صرف کار و فرزندانشان می‌کنند. به ایجاد هیچ نوع تغییر و تحولی در رابطه شان امید ندارند واحساس می‌کنند که برای هر تغییری بی یار ویاور هستند و در دام افتاده اند.(پاینز،۱۹۹۶، ترجمه ی شاداب،۱۳۸۱)

افراد دلزده ممکن است احساس که با وجود تلاش فراوان کمتر به نتیجه ی دلخواهشان می‌رسند. آن ها ممکن است نسبت به حالت عادی، زودتر خشمگین شوند واحساس کنند که توانایی خوشگذرانی و حس شوخ طبعی شان را از دست داده‌اند .

نیلز^[۱۵] (۲۰۰۹)، برای وجود فرسودگی ۱۳ نشانه معرفی می‌کند که عبارتنداز :

۱٫ خستگی مزمن -فرسودگی- احساس از پا افتادن از نظر جسم

۲٫ عصبانیت نسبت به دیگران

۳٫ انتقاد کردن از خود به علت تحمل کردن درخواستهای دیگران

۴٫ عیبجویی، منفی گرایی، تحریک پذیری

۵٫ احساس تحت فشار بودن از هر طرف

۶٫ به آسانی عصبانی شدن ‌در مورد موضوعات کم اهمییت

۷٫ سردردهای متناوب و آسیب های گوارشی

۸٫ افزایش یا کاهش وزن

۹ . بی خوابی و افسردگی

۱۰٫ تنگی نفس

۱۱٫ بد گمانی

۱۲٫ احساس عجز و ناتوانی

۱۳٫ احساس خلاء عاطفی

همچنین گورکین (۲۰۰۹) معتقد است نشانگان فرسودگی عبارتند از: عدم اعتماد و اطمینان ‌در مورد آینده و در کنار یکدیگر بودن، درماندگی برای بهبود اوضاع، حس عمیق آسیب پذیری، تجربه ی یک حس عمیق از دست دادن، احساس اینکه هیچکس آن ها را درک نمی کند، اجتناب از کشمکش، مشخص نبودن حد ومرز .عدم توانایی در نه گفتن.(به نقل از نیازپور،۱۳۸۸).

کایزر^[۱۶]، در ضمن پژوهشی چند مرحله ای برای تعیین مراحل و فرایند های شناختی، عاطفی و رفتاری فرسودگی زوجین نشان داد که اگرچه تغییرات زیادی در احساسات و افکار و رفتار طی فرایند سرخوردگی اتفاق می افتد، ولی بعضی از افکار غالباً در همه ی مراحل تکرار می‌شوند، که از جمله ی این افکار تکرار شونده، تمرکز بر ویژگی های منفی همسر است، ‌بنابرین‏ کایزر معتقد است علاوه بر کاهش صمیمیت عاطفی وشیوه های حل تعارض ناکافی،اسنادهای مکرر مشکلات به همسر یکی از عوامل مهم بروز فرسودگی در زوجین است. در واقع در این وضعیت حساسیت زوجین به رفتارهای منفی همسر بیشتر از معمول می شود.(شریفی و همکاران،۱۳۹۰).

۹-۲-۲ پدیدآیی و مراحل تحول فرسودگی زناشویی :

بسیاری از همسران زندگی خود را با عشق آغاز می‌کند در این زمان هرگز ‌به این موضوع فکر نمی کنند که روزی ممکن است شعله عشق آن ها به خاموشی بگراید .الیس ^[۱۷]عنوان می‌کند که ممکن است زمانی عشق افسانه ای آن ها کمرنگ شود و این درست زمانی است که فرسودگی آغاز شده است .(بختیارپور و عامری،۱۳۸۹). انباشته شدن فشارهای روانی تضعیف کننده ی عشق، افزایش تدریجی خستگی و یکنواختی و جمع شدن رنجش های کوچک به بروز فرسودگی کمک می‌کند.(اسدی و همکاران،۱۳۹۲).

ایدلوچ و بروسکی فرسودگی را به عنوان سرخوردگی پیشرونده در نظر می گیرند که شامل ۴ مرحله تصاعدی است :

۱٫اشتیاق

۲٫ایستایی ورکود

۳٫ناامیدی

۴٫بی احساسی و بی علاقگی.(خاکسار،۱۳۹۳).

در حقیقت فرسودگی با عدم تعادل میان منابع و تقاضا شروع می شود ، یک ناهمخوانی میان انتظارات و ایده آل های افراد از یک سو و واقعیات از سوی دیگر، نتیجه ی ناهمخوانی نیز استرس است. استرس ممکن است به طور آگاهانه و هوشیارانه مشاهده شود یابه طور ناآگاهانه در مدت طولانی پایدار بماند و به مرور زمان در حالت‌های مختلف بروز کند. به تدریج برای افراد فشارهای عاطفی، خستگی های مزمن و فرسودگی شروع می شود. مرحله ی سوم شامل تغییراتی در نگرش‌ها و رفتارها می شود، در این مرحله است که افراد نگرش هایشان بخصوص ‌در مورد زندگی مشترکشان و همسرشان تغییر می‌کند ونتیجه ی فرایند چیزی جز فرسودگی نمی شود.(نیازپور،۱۳۸۸).

۱۰-۲-۲ علل و عوامل ایجاد فرسودگی زناشویی :

عوامل متعددی روابط زناشویی بین زوجین را در گذر زمان تهدید می‌کند و سبب فرسایش عشق و صمیمیت در بین همسران و در نتیجه فرسودگی زناشویی در آن ها می شود. یکی از این عوامل، تاثیر توقعات و انتظارات است، توقعاتی که به دنبال عشق رویایی به وجود می‌آیند، همیشه جزئی از اعتقادات شخصی است. این تو قعات ممکن است آگاهانه و یا ناآگاهانه، به بیان آمده یا پنهان، فردی یا دو طرفه باشند.(پیرفلک و همکاران، ۱۳۹۳).

درمورد اینکه عوامل فرسودگی چیست و چه مواردی را می توان علل اصلی ایجاد فرسودگی یا فرسودگی زناشویی دانست، تحقیقات بسیاری انجام شده است؛ از آن جمله: تصورات رویایی از (پاینز،۱۹۹۶)، عدم توانایی حل تعارضات زناشویی واثرات زیان بار آن بر سلامت فیزیکی و عاطفی زوجین (ماهونی،۲۰۰۶؛ به نقل از شریفی و همکاران،۱۳۹۰)، زوال خانواده ی گسترده، تغییر نقش های زن و مرد (پاینز،۱۹۹۶)، باورهای ارتباطی (ادیب راد ،۱۳۸۴) و…

اما فاکتورهای اصلی که در بروز فرسودگی نقش دارند عبارتند از:

1. 1. زمانی که فرد خود را تحت فشار احساس می‌کند تا همیشه موفق باشد .برای مثال به عنوان یک همسر خود را تحت فشار احساس می‌کند تا به وسیله همسرش همیشه کامیاب شود .

1. 1. فرد نیاز دارد تا دوباره و دوباره تحریک شود تا از احساس خستگی در ازدواج جلوگیری کند .

1. 1. زمانی که یک قسمت از آن زندگی زناشویی (روابط جنسی ، وظایف والدینی ،همراهی و مصاحبت ) به طور نامتناسب برای فرد مهم است .

1. زمانی که اهداف ،نامشخص و غیر واضح است و زمانی که اهداف یک خانواده در فاصله دور و نزدیک به حرکت در عقب و جلو ادامه می‌دهد .(نیازپور ،۱۳۸۸)

۱-۱۰-۲-۲ به بیانی می توان عوامل زمینه ساز فرسودگی زناشویی را در سه دسته مطرح کرده‌اند :

۱-۱-۱۰-۲-۲ باورها و انتظارات غیر واقعی :