تجدید ارائه‌ صورت‌های مالی، نشان‌دهنده تخطی روشن و صریح از قوانین حسابداری و در نتیجه پذیرش کیفیت پایین گزارشگری مالی شرکت است. تحقیقات نشان می‌دهد که در ایالات متحده، تجدید ارائه سود یک شرکت باعث کاهش شدید قیمت سهام و در نتیجه افزایش هزینه های شرکت تجدید ارائه شده می‌شود. (پالم‌روس و همکاران، ۲۰۰۴؛ وو، ۲۰۰۲، ترنر و همکاران، ۲۰۰۱).

تحقیقاتی که در ایالات متحده انجام شده نیز نشان می‌دهد که پس از تجدید ارائه، بازار اتکای کمتری به اطلاعات سود ابراز‌شده برای تعیین قیمت سهام یک شرکت خواهد داشت و سهام‌داران اعتماد کمتری به گزارش‌های مالی شرکت خواهند داشت (وو، ۲۰۰۲، اندرسن و یان، ۲۰۰۲)، و این شرکت مجبور به پرداخت هزینه بالاتری برای سرمایه سهام خواهد بود (هریبار و جنکینز، ۲۰۰۴).

از دیدگاه سرمایه‌گذاران، اخبار ارائه مجدد صورت‌های مالی فقط بیانگر مشکلات عملکرد دوره گذشته نیست بلکه نوعی پیش‌بینی مشکلات آتی برای شرکت ‌و هیأت مدیره آن نیز محسوب می‌شود و موجب سلب اطمینان سرمایه‌گذاران نسبت به اعتبار و شایستگی مدیریت و کاهش کیفیت سودهای گزارش‌شده می‌گردد. در حقیقت، صورت‌های مالی تجدید ارائه شده به صورت شفاف و صریح، پیام و علائمی پیرامون قابل اتکا نبودن صورت‌های مالی دوره های گذشته و کیفیت پایین آن‌ ها ارائه می‌کند. ‌بنابرین‏، متعاقب تجدید ارائه، انتظارات سرمایه‌گذاران در ارتباط با جریان‌های نقد آتی و نرخ بازده مورد انتظار آن‌ ها تغییر می‌یابد (ژیا^[۲]، ۲۰۰۶).

کالن و همکاران (۲۰۰۲) معتقدند که بازار نسبت به اعلان تجدید ارائه صورت‌های مالی واکنش نشان می‌دهد. در زیر برخی از دلایل احتمالی واکنش منفی بازار به تجدید ارائه صورت‌های مالی ذکر شده است:

۱-تجدید ارائه، اخبار و اطلاعات جدیدی حاکی از کاهش جریان‌های نقدی مورد انتظار آتی، به بازار منتقل می‌کند.

۲-نشانه‌ای از سیستم اطلاعاتی و گزارشگری حسابداری ضعیف و احتمالاً نقطه عطفی در ارتباط با بروز مشکلات مدیریتی شرکت است.

۳-علامتی از رفتار فرصت‌طلبانه مدیریت است و مبین آن است که باید سودهای گزارش‌شده قبلی به دلیل به کارگرفتن روش پذیرفته‌نشده، برآوردها و اشتباهات عمدی و سهوی اصلاح گردند.

۲-۳– تشریح موضوع تجدید ارائه صورت‌های مالی

تجدید ارائه صورت‌های مالی در سال‌های اخیر به طور فزاینده‌ای رشد نموده و توجه صاحب‌نظران این رشته را به خود جلب ‌کرده‌است. علاوه بر این، مطالعاتی که در بخش‌ خزانه‌داری امریکا در طی سال‌های ۱۹۹۷-۲۰۰۶ بر روی تعدادی از شرکت‌ها انجام‌شده حاکی از این است که تعداد اقلام تجدید ارائه شده رو به افزایش می‌باشد و تعداد آن به ۱۷ قلم رسیده است.

همان‌ طور که قبلاً گفته شد، صورت‌های مالی سنوات گذشته به دو دلیل، تغییر در رویه (اصل) حسابداری^[۳] و اصلاح اشتباهات حسابداری^[۴] تجدید ارائه می‌شوند. این در حالی است که در ایران، تعدیلات سنواتی اغلب معادل وجود اشتباه در صورت‌های مالی سنوات (سال‌های) گذشته است. اگرچه تغییر در رویه (روش) حسابداری هم می‌تواند باعث ایجاد تعدیلات سنواتی شود اما این نوع تغییر در ایران کمتر به چشم می‌خورد و تقریبا قریب به اتفاق تعدیلات سنواتی مربوط به اصلاح اشتباهات است. از این‌رو می‌توان اظهار کرد که وجود تعدیلات سنواتی یعنی صورت‌های مالی سال‌های گذشته حاوی اشتباه با اهمیت است. ‌بنابرین‏ تعدیلات سنواتی حامل پیام منفی درباره اعتبار صورت‌های مالی است و باید در مجامع عمومی بیشتر به آن توجه شود (کردستانی و همکاران، ۱۳۸۹).

در واکنش به افزایش تجدید ارائه صورت‌های مالی، اظهار نظرهایی انجام شده است. به عنوان نمونه، کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) ایالات متحده، در ارتباط با افزایش تعداد صورت‌های مالی تجدید ارائه شده، ابراز نگرانی نموده است که عامل اصلی آن اصلاح اشتباهات ناشی از شناسایی درآمد باشد و خاطرنشان ‌کرده‌است که افزایش تجدید ارائه به اعتماد و اطمینان سرمایه‌‌گذاران خدشه وارد می‌کند. در همین ارتباط، دیوان محاسبات (GAO) آمریکا در سال ۲۰۰۲ گزارشی را برای مجلس سنا ارسال نمود. این گزارش حاکی از لطمه دیدن اعتماد سرمایه‌گذاران به دلیل افزایش صورت‌های مالی تجدید ارائه شده بود و در آن بیان شده بود که اشتباهات حسابداری، مشکل جدی برای بازار اوراق بهادار است (ویلسون، ۲۰۰۸).

۲-۳- علت‌های تجدید ارائه صورت‌های مالی

بروز رسوایی‌های مالی و حسابداری در شرکت‌ها، طی چند سال اخیر منجر به سلب اعتماد عمومی نسبت به گزارش‌های مالی شرکت‌ها شده است. تمام این رسوایی‌ها، همراه با ارائه مجدد صورت‌های مالی بوده است. به بیان دیگر، کلیه شرکت‌هایی که در سال‌های اخیر ورشکست شده‌اند اقدام به تجدید ارائه صورت‌های مالی خود نموده‌اند. در اغلب موارد، ارائه مجدد صورت‌های مالی بیانگر وجود مشکلات در سیستم کنترل داخلی^[۵] و نظام راهبری در شرکت‌هایی بوده است که شهرت و ارزش آن‌ ها در بازار آسیب دیده و حتی در برخی اوقات منجر به ورشکستگی^[۶] آ‌ن‌ها شده است (کاظمی، ۱۳۸۹).

طبق نتایج پژوهش وانگ ژیا (۲۰۰۶)، قدرت سودآوری ضعیف، کنترل توسط سهام‌داران دولتی، مالکیت گسترده، درجه اهرم بالا، کوچک بودن اندازه شرکت و جابجایی مدیران احتمال وقوع ارائه مجدد صورت‌های مالی را تا حد زیادی افزایش می‌دهند.

بررسی انجام‌شده از سوی دیچو و همکاران (۱۹۹۶) و پالم‌روس و همکاران (۲۰۰۴) نشان می‌دهد که واکنش بازار سرمایه به ارائه مجدد صورت‌های مالی در اثر دو عامل اصلی صورت می‌گیرد:

الف) تنزل چشم‌انداز آتی شرکت

ب) افزایش عدم اطمینان درباره این چشم‌انداز