جدول ۳-۱ سیمای کلی طرح پژوهش
مراحل
گروه
گمارش تصادفی
پیش آزمون
متغیر مستقل (مداخله ی روان نمایشگری با محتوای معنوی)
پس آزمون
پیگیری
آزمایش
R
T1
X
T2
T3
کنترل
R
T1
–
T2
T3
۳-۳ متغیرهای پژوهش
الف)متغیر مستقل
متغیر مستقل در این پژوهش، عبارت است از عضویت گروهی (مداخله ی روان نمایشگری با محتوای معنوی).
ب) متغیرهای وابسته
متغیرهای وابسته در این پژوهش عبارتند از: نمرات پس آزمون و پیگیری شادی، لذت و سلامت روان.
ج)متغیر همگام
متغیر همگام در این پژوهش عبارت است از نمرات پیش آزمون که تأثیر آن در مراحل پس آزمون و پیگیری بر نمرات آزمودنی های گروه‌های آزمایش و کنترل، کنترل گردید.
د) متغیرهای پیش بین
متغیرهای نگرش مذهبی، شادی و لذت، در چارچوب مدل ساختاری ارائه شده در این پژوهش، به عنوان متغیر پیش بین در نظر گرفته شده اند.
ه) متغیرهای ملاک
متغیرهای شادی، لذت و سلامت روان، در چارچوب مدل ساختاری ارائه شده در این پژوهش به عنوان متغیر ملاک در نظر گرفته شده اند.
۳-۴ جامعه ی آماری
جامعه آماری این پژوهش، عبارت است از کلیه ی دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی۱۳۹۲-۱۳۹۱٫
۳-۵ حجم نمونه و روش نمونه گیری
روش نمونه گیری در این پژوهش، روش تصادفی چند مرحله ای بود. بر این اساس، از بین دانشکده های دانشگاه اصفهان، سه دانشکده به تصادف، انتخاب و از بین رشته‌های تحصیلی مقطع کارشناسی هریک از این دانشکده ها دو رشته به تصادف، انتخاب شد. سپس از میان دانشجویان رشته‌های انتخاب شده، تعداد ۲۰۰ نفر به تصادف، انتخاب شدند که در تحلیل های مربوط به مدل سازی معادلات ساختاری، مورد بررسی قرار گرفتند. از بین این افراد، ۴۲ نفر که دارای نمرات پایین تری در شادی، لذت و سلامت روان بوده و نیز متقاضی شرکت در جلسات روان نمایشگری بودند، انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش و کنترل، گمارش شدند. در بین تعداد پرسشنامه هایی که مربوط به بخش مدل سازی معادلات ساختاری پژوهش بود، تعدادی از پرسشنامه‌ها به طور کامل و صحیح، تکمیل نشده بود و بنابرین از جریان پژوهش حذف شد و در نهایت تعداد ۱۷۵ آزمودنی برای تحلیل های مربوط به بخش مدل سازی معادلات ساختاری پژوهش، باقی ماندند. همچنین در طول اجرای جلسات مداخله، تعدادی از آزمودنی های گروه آزمایش به دلیل حضور غیرمستمر در جلسات، از جریان تحلیل ها حذف شدند و در نهایت تعداد ۱۵ نفر به عنوان نفرات نهایی گروه آزمایش، مورد تحلیل قرار گرفتند. به منظور حفظ تساوی تعداد دو گروه، ۵ نفر از اعضای گروه کنترل نیز به تصادف حذف گردیدند و هر دو گروه در نهایت با ۱۵ نفر (۳۰ نفر در مجموع دو گروه) در مراحل پس آزمون و پیگیری، مورد تحلیل قرار گرفتند.
۳-۶ ابزارهای پژوهش
در این پژوهش از پرسشنامه ی نگرش سنج مذهب، پرسشنامه ی شادکامی‌آکسفورد (OHQ)، مقیاس لذت اسنیت- همیلتون (SHAPS) و پرسشنامه ی سلامت عمومی۲۸ سوالی (GHQ-28) در نمونه گیری اولیه، با نمونه ی ۲۰۰ نفری استفاده شد. در مراحل پس آزمون و پیگیری، فقط از سه پرسشنامه ی شادکامی‌آکسفورد (OHQ)، مقیاس لذت اسنیت- همیلتون (SHAPS) و پرسشنامه ی سلامت عمومی۲۸ سوالی (GHQ-28) برای سنجش متغیرهای وابسته ی پژوهش در مورد دو گروه آزمایش و کنترل، استفاده شد.
۳-۶-۱ پرسشنامه‌ی نگرش سنج مذهب
پرسشنامه ی نگرش سنج مذهب در سال ۱۳۵۳ توسط گلریز و براهنی ساخته شد. این پرسشنامه دارای ۲۵ سوال می‌باشد که به صورت لیکرت پنج گزینه ای، پاسخ داده می‌شود. نمره ی آزمودنی در این پرسشنامه می‌تواند از ۰ تا ۱۰۰ متغیر باشد. نمرات بالاتر در پرسشنامه ی نگرش سنج مذهب، نشانگر سطح اعتقاد و تعهد بیشتر به نگرش مذهبی است. همبستگی نمرات این پرسشنامه با آزمون آلپورت و رنون و لیندزی برابر با ۸۰/۰ به دست آمده که نشان دهنده ی روایی همزمان این پرسشنامه می‌باشد. این پرسشنامه در سال های اخیر، مورد ارزیابی مجدد قرار گرفته و پایایی آن از روش اسپیرمن- براون برابر با ۶۳/۰ به دست آمده است (صادقی، باقرزاده لداری و حق شناس، ۱۳۸۹). همچنین روش گروه‌های شناخته شده، نشان دهنده ی این است که این پرسشنامه می‌تواند بین دو گروه عادی و مذهبی، به طور معناداری تمایز بگذارد (نوری قاسم آبادی و بولهری، ۱۳۸۱).
در پژوهش حاضر، پایایی این پرسشنامه با بهره گرفتن از دو روش آلفای کرونباخ و دو نیمه سازی، مورد بررسی قرار گرفت که نتایج به دست آمده به ترتیب عبارت بود از ۷۴/۰ و ۷۵/۰ که نشان دهنده ی پایایی قابل قبول این ابزار است.
۳-۶-۲ پرسشنامه ی شادکامی‌آکسفورد (OHQ) [۱۹۸]
پرسشنامه‌ی شادکامی‌آکسفورد[۱۹۹]، در سال ۱۹۸۹ توسط آرگایل، مارتین و کراسلند[۲۰۰] با معکوس کردن مواد مقیاس افسردگی بک، ساخته شد و در سال۲۰۰۲ آرگایل و هلیز[۲۰۱]، این پرسشنامه را مورد بازنگری قرار دادند. این مقیاس، دارای ۲۹ گزاره است که بر اساس طیف چهار درجه‌ای از ۰ تا ۳ نمره گذاری می‌شود. حداقل نمره هر آزمودنی ۰ و حداکثر آن ۸۷ می‌باشد (علی پور و نوری، ۱۳۸۵، کاشدان[۲۰۲]، ۲۰۰۴). این پرسشنامه یکی از رایجترین پرسشنامه های سنجش شادی محسوب می‌شود و در اکثر پژوهش های انجام شده در این زمینه، مورد استفاده قرار گرفته است (آرگایل؛ ترجمه ی گوهری انارکی و همکاران، ۱۳۸۳).
در هنجاریابی عابدی، میرشاه جعفری و لیاقتدار (۱۳۸۵)، در جمعیت دانشجویان دانشگاه های اصفهان، آلفای کرونباخ ۸۵/۰ ضریب پایایی بازآزمایی ۷۲/۰ برای پرسشنامه ی شادکامی‌آکسفورد، محاسبه شد. همچنین در پژوهش مذکور، روایی همزمان این پرسشنامه از طریق همبستگی با پرسشنامه‌ی شادکامی‌فوردایس، محاسبه شد که میزان آن ۷۳/۰ بود.
در پژوهش حاضر نیز پایایی این پرسشنامه مورد محاسبه قرار گرفت که براین اساس، میزان پایایی آن به روش آلفای کرونباخ، ۹۳/۰، به روش دو نیمه سازی ۸۱/۰ و به روش بازآزمایی ۷۶/۰ محاسبه شد که در مجموع نشانگر پایایی مطلوب این ابزار است.
۳-۶-۳ مقیاس لذت اسنیت- همیلتون(SHAPS) [۲۰۳]
