در این میان بر حسب مورد و موقعیت، بهره گیری از سبک های مختلف مدیریت و رهبری جهت فراهم آوردن فضای مناسب و ایجاد انگیزه و روحیه در معلمان لازمه کار می‌باشد که ضرورت آشنایی مدیران از شیوه های مختلف مدیریت و رهبری آموزشی را مورد تأکید قرار می‌دهد.
آشنایی مدیران با علم مدیریت و سایر علوم از قبیل روانشناسی تربیتی، فلسفه تعلیم و تربیت،مدیریت آموزشی، روانشناسی اجتماعی جهت بهره گیری از کلیه امکانات مادی و معنوی وظیفه هر مدیر آموزشی است.
هدایت و رهبری آموزشی تنها از طریق نفوذ در مردم و ایجاد روحیه و انگیزش در آن ها می‌تواند صورت گیرد تا معلمان بتوانند از کلیه استعداهای خود استفاده بکنند و قدرت ابتکار و خلاقیت خودشان را به کار گیرند و به همین جهت در عصر ما رمز موفقیت نهادها و سازمان‌ها تا حد زیادی به کارایی و اثر بخشی مدیریت بستگی دارد و از مدیریت به عنوان رهبر آموزشی در مدرسه را نمی توان نادیده گرفت. بنابرین در اهمیت مدیریت و رهبری آموزشی تردید وجود ندارد. این تحقیق در پی آن است که با ارائه سبک های مختلف مدیریت و رهبری و نقش هر یک در ایجاد انگیزه و رضایت خاطر معلمان بهترین سبک مدیریت را که در موقعیت اثر بخشی،کارایی زیادی دارد معرفی نماید. مدیران و دست اندرکاران تعلیم و تربیت با توجه بیشتری با منابع انسانی موجود در نظام آموزشی ارتباط بر قرار می‌کنند و نقش مهم آنان در رسیدن به اهداف مورد نظر قرار می‌دهند.
اهمیت عمده نهاد آموزش و پرورش در نقش اجتماعی آن است که با توجه به سازندگی فرد برای خود در آماده نمودن او جهت زندگی در میان نسل ها همت می گمارد. این نقش با دادن یک سری از دانستنی ها ناشی شده از فرهنگ جمعی به فرد بر آورده می شود بدین نحو تعلیم و تربیت ضمن دادن آمادگی به شخص جهت رفع نیازهای مادی و معنوی خود در کمک به مرتفع ساختن حوائج جمعی نیز آماده می‌سازد.
بر این اساس از طریق این تحقیق و پژوهش های مشابه انتظار می رود به منابع اصلی و واقعی نظام آموزشی کشور یعنی معلمان بیش از بیش ارج نهاده شود و با برآورده شدن نیازهای مختلف آنان، زمینه مناسبی برای جلب همکاری و مشارکت آنان در حل مسائل آموزشی فراهم شود و از ابتکار و خلاقیت آنان بهره کافی برده شود.
۳ – ۱ اهداف تحقیق:
هدف کلی تحقیق :
بررسی رابطه بین سبک رهبری مدیران و افزایش انگیزه دبیران دبیرستانهای شهرستان تاکستان (استان قزوین)
اهداف فرعی :
– شناسایی رابطه بین سبک رهبری مدیران و انگیزش موفقیت در دبیران
– شناسایی رابطه بین سبک رهبری مدیران و وابستگی شغلی در دبیران
– شناسایی رابطه بین سبک رهبری مدیران و قدرت شغلی در دبیران
۴ – ۱ سوالات یا فرضیه های تحقیق :
فرضیه اصلی :
- بین سبکهای رهبری مدیران و انگیزه دبیران دبیرستان های شهرستان تاکستان (استان قزوین) رابطه وجود دارد.
فرضیه های فرعی:
-
- بین سبک رهبری مدیران و انگیزش موفقیت در دبیران دبیرستان های شهرستان تاکستان (استان قزوین) رابطه وجود دارد.
-
- بین سبک رهبری مدیران و وابستگی شغلی در دبیران دبیرستان های شهرستان تاکستان (استان قزوین) رابطه وجود دارد.
- بین سبک رهبری مدیران و قدرت شغلی در دبیران دبیرستان های شهرستان تاکستان (استان قزوین) رابطه وجود دارد.
سوالات جانبی تحقیق
-
- آیا بین دبیران زن و مرد در خصوص درک از سبک رهبری مدیران تفاوت معناداری وجود دارد؟
-
- آیا بین دبیران با تحصیلات متفاوت در خصوص درک از سبک رهبری مدیران تفاوت معناداری وجود دارد؟
-
- آیا بین دبیران با سوابق خدمتی مختلف در خصوص درک از سبک رهبری مدیران تفاوت معناداری وجود دارد؟
-
- آیا بین دبیران زن و مرد در هریک از مؤلفه های انگیزش تفاوت معناداری وجود دارد؟
-
- آیا بین دبیران با تحصیلات متفاوت در هر یک از مؤلفه های انگیزش تفاوت معناداری وجود دارد؟
-
- آیا بین دبیران با سوابق مختلف خدمتی در هر یک از مؤلفه های انگیزش تفاوت معناداری وجود دارد؟
-
- کدام یک از مؤلفه های انگیزش در دبیران غالب تر است؟
-
- کدام یک از مؤلفه های انگیزش در دبیران مرد غالب تر است؟
- کدام یک از مؤلفه های انگیزش در دبیران زن غالب تر است؟
۵ – ۱ تعاریف مفهومی و عمیاتی وازه های کلیدی :
تعاریف مفهومی:
- سبک رهبری
سبک رهبری الگوی رفتاری خاصی است که فرد هنگام هدایت کردن از خود نشان می‌دهد.(هرسی و بلانچارد، علاقه بند، ص ۸۵)
- سبک رهبری رابطه مدار
سبک رهبریی که در آن توجه به انسان گرایی و فرد است.(الوانی، ۱۳۸۰، ص ۳۵)
- سبک رهبری ضابطه مدار
سبک رهبریی که در آن توجه به بعد وظیفه گرایی و سازمان است. (الوانی، ۱۳۸۰، ص ۳۵)
- انگیزش
انگیزش نیرویی است که انسان را برای ارضای نیازها، برآورده شدن خواسته ها و ایجاد گرایشهایی که تعین کننده یک رفتار نو هستند سوق می‌دهد و در نتیجه یک حالت توازن در انسان به وجود می آورد.(عسکریان، ۱۳۷۸، ص ۳۲)
- انگیزش شغلی
هر آنچه که موجب علاقه مندی به شغل شده و فرد را برای ادامه کار برمی انگیزد و یا حالت روانی است که موجبات ارضای مشاغل را برای ادامه اشتغال فراهم می کند.( عسکریان، ۱۳۷۸، ص ۶۵)
- انگیزش موفقیت
عبارت است از خواسته های فرد برای رسیدن به هدف خود در انجام کاری موثرتر از قبیل، نیاز به کسب موفقیت در دو سطح فرد و جامعه مورد مطالعه قرار می‌گیرد.(الوانی و معمار زاده، ۱۳۸۰، ص ۱۰۲)
- انگیزش قدرت
عبارت است از میل به تأثیر گذاشتن، منتقد بودن و در اختیار داشتن دیگران.(استیفن رابینز، ترجمه قاسم کبیری، ۱۳۷۶، ص ۷۶)
- انگیزش وابستگی
انگیزه پیوند جویی یا تعلق، میل و علاقه برای مهر و برقرار ساختن روابط دوستانه مربوط می‌گردد.(نائلی، ۱۳۷۳، ص ۴۴)
تعاریف عملیاتی :
- سبک رهبری
سبک رهبری در این پژوهش توسط نتایج حاصل از داده هایی که از مجموع دو سبک رهبری (رابطه مدار- ضابطه مدار) که شامل ۳۵ سوال می‌باشد سنجیده می شود.
- سبک رهبری رابطه مدار
سبک رهبری رابطه مدار در این پژوهش توسط نتایج حاصل از داده هایی که از مجموع ۱۲ سوال که سوالات ۳- ۵ – ۹ – ۱۰- ۱۵ – ۱۸ – ۲۲ – ۲۴ – ۲۶ – ۲۸ – ۳۲ – ۳۳ را در برمی گیرد سنجیده می شود.
- سبک رهبری ضابطه مدار
سبک رهبری ضابطه مدار در این پژوهش توسط نتایج حاصل از داده هایی که از مجموع ۲۳ سوال که سوالات ۱ – ۴ – ۶ – ۷ – ۸ – ۱۱ – ۱۲ – ۱۳ – ۱۴ – ۱۶ – ۱۷- ۱۹ – ۲۰ – ۲۱- ۲۳- ۲۵ – ۲۷- ۲۹ – ۳۰ – ۳۱ – ۳۴ – ۳۵ را در برمی گیرد سنجیده می شود.
- انگیزش
در این پژوهش توسط نتایج حاصل از داده هایی که از مجموع سه مؤلفه (انگیزش موفقیت، وابستگی شغلی و قدرت شغلی) که شامل ۲۵ سوال می‌باشد سنجیده می شود.
